Thách thức thiếu hụt lao động

Theo bà Võ Thị Bích Thủy, Trưởng phòng Dịch vụ Tư vấn và Tuyển dụng, Tập đoàn ManpowerGroup Việt Nam, các doanh nghiệp sản xuất đang gặp vấn đề về mặt nhân sự trên cả số lượng lẫn chất lượng. Đợt giãn cách xã hội kéo dài tại nhiều tỉnh, thành phố trong thời gian qua đã ảnh hưởng lớn đến thị trường lao động. Các doanh nghiệp sản xuất cần nhiều lao động đã và đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn lao động trầm trọng, tập trung chủ yếu là các doanh nghiệp Việt Nam ở phía Nam.

Ngoài ra, khuyến cáo từ đại diện ManpowerGroup Việt Nam, thời điểm cuối năm rất quan trọng để các doanh nghiệp nỗ lực, tận dụng nâng cao hiệu quả năng suất phục vụ nhu cầu xuất khẩu. Song song đó, nhu cầu mua sắm, tiêu dùng trong nước sau giãn cách, trước và sau Tết Nguyên đán cũng góp phần kích cầu hoạt động tiêu dùng trong thời gian tới. “Mặc dù có rất nhiều đơn hàng đổ về nhưng các doanh nghiệp không đủ nhân công để thực hiện, nguồn lao động vốn đã thiếu nay càng thiếu hơn. Không sợ thiếu hàng, chỉ sợ thiếu người là bài toán nan giải mà các doanh nghiệp sản xuất đang gặp phải”- bà Võ Thị Bích Thủy nhấn mạnh.

Nhiều giải pháp khắc phục tình trạng thiếu hụt lao động đang được triển khai

Về mặt chất lượng, nhu cầu lao động của các doanh nghiệp sản xuất chủ yếu là nhân sự có trình độ nghề từ sơ cấp, trung cấp đến cao đẳng, nhưng nguồn cung nhóm trình độ này rất ít, cung không đủ cầu. Theo khảo sát của Falmi (Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TP.Hồ Chí Minh) quý III/2021 cho thấy, nhu cầu tuyển dụng lao động chưa qua đào tạo chỉ chiếm gần 15%, còn lao động đã qua đào tạo chiếm hơn 85%. Tuy nhiên, nguồn cung lại có sự chênh lệch nghiêm trọng so với nhu cầu. Cụ thể, trong tổng số hơn 43.000 lao động đi tìm việc trong quý III/2021, số lượng lao động có trình độ nghề: sơ cấp, trung cấp và cao đẳng chỉ chiếm hơn 38%. Điều này cho thấy, thiếu hụt lao động có tay nghề cũng là bài toán nan giải tại thời điểm này.

Chia sẻ quan điểm tương tự với kết quả khảo sát kể trên, ông Đỗ Phước Tống, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Cơ khí - Điện TP. Hồ Chí Minh (HAMEE) cho rằng, công việc ngành cơ khí đòi hỏi người quản lý phải biết đến từng chi tiết. Nguồn nhân lực cho ngành này cũng rất khó đào tạo. Cạnh tranh trên thị trường càng lúc càng gay gắt vì bên cạnh các doanh nghiệp Việt Nam còn có các doanh nghiệp nước ngoài.

Có thể nói, làn sóng Covid-19 lần thứ tư, khiến các doanh nghiệp sản xuất “lao đao” vì tình trạng thiếu hụt nhân lực. Tuy nhiên vẫn có không ít các công ty vững vàng vượt qua cơn sóng dữ và thành công trong việc “giữ chân” người lao động nhờ các chính sách, giải pháp kịp thời, phù hợp. Chia sẻ về vấn đề này, ông Đỗ Nguyễn Nam Quân, Giám đốc Phòng Hành chính, Công ty TNHH Takako Việt Nam cho hay, nếu đánh giá rủi ro chủ động và đầy đủ thì chúng ta vẫn có thể ứng xử phù hợp để không quá bị động trước các tác động của đại dịch. "Trong khó khăn, doanh nghiệp cần đặt vấn đề nhân sự là một trong những trọng tâm phải xem xét trong các kịch bản chống dịch, phải suy nghĩ từ góc độ người lao động, quan tâm đến những người bị ảnh hưởng nhất, tạo kênh liên lạc để hỗ trợ kịp thời khi cần thiết, không để họ có cảm giác bị bỏ quên… Sự khác biệt trong cách chúng ta quan tâm đến người lao động sẽ giúp họ trụ vững và quay lại làm việc'"- ông Quân khuyến nghị.

Cần giải pháp đồng bộ

Việc thiếu hụt lao động đang đẩy nhiều doanh nghiệp lâm vào khó khăn mới sau những ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh. Thậm chí, như Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH Đào Ngọc Dung khuyến cáo, nếu để đứt gãy thị trường lao động thì sẽ tốn kém rất nhiều, thời gian khôi phục lại trạng thái bình thường cũng sẽ rất dài.

Ứng phó với tình hình này, nhiều giải pháp phục hồi thị trường lao động đã và đang được cơ quan chức năng nghiên cứu, triển khai. Trong đó, hiện Bộ LĐTB&XH đang chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, đồng thời phối hợp với các bộ, ngành, địa phương ứng dụng công nghệ thông tin để mở rộng các phiên giao dịch việc làm trực tuyến; tiếp tục thu thập, phân tích, tổng hợp thông tin về thị trường lao động, làm căn cứ xây dựng kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực, giải quyết việc làm cho phù hợp với tình hình mới. Về công tác đào tạo nghề, Bộ LĐ-TB&XH cũng đã có chính sách ưu tiên những người bị mất việc làm do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và đào tạo lại, nhằm nâng cao tay nghề cho người lao động tại các doanh nghiệp, giúp họ tiếp cận, nắm bắt cơ hội việc làm bền vững sau đại dịch.

Để giúp cộng đồng doanh nghiệp sản xuất, gia công cơ khí phục hồi sản xuất, bà Lê Nguyễn Duy Oanh, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển Công nghiệp Hỗ trợ TP. Hồ Chí Minh (CSID) cho biết, CSID sẽ tiếp tục triển khai hoạt động đào tạo cải tiến nhà máy cùng chuyên gia dự án SCORE (ILO VIETNAM) đào tạo nguồn nhân lực về cải tiến tại nhà máy; tiến hành đánh giá năng lực cung ứng tại nhà máy cho doanh nghiệp sản xuất công nghiệp hỗ trợ nhỏ và vừa và tổ chức cải tiến theo nhu cầu của doanh nghiệp. Ngoài ra, CSID cũng sẽ phối hợp Trung tâm đào tạo của Ban quản lý khu công nghệ cao triển khai Chương trình đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật cho ngành cơ khí chế tạo khuôn mẫu cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam.

Từ góc nhìn của đơn vị đào tạo, ông Nguyễn Quốc Văn, Trưởng khoa Cơ khí, Trường Cao đẳng Kỹ thuật Cao Thắng chia sẻ, hoạt động đào tạo của nhà trường luôn gắn liền với doanh nghiệp. Khoa hiện hợp tác chặt chẽ với hơn 100 doanh nghiệp; các doanh nghiệp này thường xuyên trao đổi góp ý chương trình đào tạo, giúp nhà trường thực hiện cải tiến liên tục. Ngoài ra, Nhà trường xây dựng trang web “vieclamcaothang.edu.vn” nhằm tạo ra một kênh hỗ trợ doanh nghiệp đăng tin tuyển dụng, tìm kiếm ứng viên phù hợp với yêu cầu của doanh nghiệp. “Hiện tại sinh viên đào tạo tại nhà trường sẽ được tham quan doanh nghiệp sản xuất vào năm 1, thực tập chuyên môn tại trường vào năm 2 và sang đến năm 3, các em sẽ tham gia thực tập sản xuất tại doanh nghiệp trước khi thực hiện bảo vệ đồ án tốt nghiệp”- ông Văn cho hay.

Nhằm góp phần giải bài toán nhân sự cho cộng đồng doanh nghiệp, ngày 12/11/2021, Công ty Reed Tradex Vietnam, đơn vị tổ chức triển lãm quốc tế METALEX Vietnam 2022 cũng sẽ tổ chức Hội thảo trực tuyến "Giải toán nhân sự ngành sản xuất" với sự tham gia của nhiều chuyên gia và người có sức ảnh hưởng hàng đầu trong ngành sản xuất, gia công cơ khí. Đây là hoạt động nằm trong chương trình M-TALKS với mục đích nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt Nam thông qua các khóa huấn luyện chuyên sâu, kết hợp cùng loạt hội thảo và sự kiện kết nối giao thương độc quyền. Doanh nghiệp quan tâm truy cập, đăng ký tham gia tại: https://bit.ly/MtalksPR.

Theo Hoa Quỳnh/Báo Công Thương

https://congthuong.vn/giai-bai-toan-lao-do-ng-phuc-hoi-hoat-dong-san-xuat-167175.html