Lũ lên nhanh người dân chạy cây không kịp, cả khu trồng quất rộng lớn chìm trong biển nước khiến cây bị úng, chết - Ảnh: NGUYỄN HIỀN

"Từ giờ được ăn no, ngủ kỹ rồi" - bà Mai chủ vườn quất tại làng quất Tứ Liên (quận Tây Hồ, Hà Nội) nói đùa trong xót xa. Hơn 400 gốc quất của gia đình bà Liên chết úng, từ giờ bà Mai không phải lo trông cây, chăm bón… Mùa Tết năm nay trôi theo dòng nước lũ.

Nhiều gốc quất đắt tiền cũng bị nhấn chìm trong nước lũ - Ảnh: NGUYỄN HIỀN

Ăn xong bữa cơm, cả vườn quất bị nhấn chìm

Thay vì không khí tất bật chuẩn bị cho vụ Tết, những ngày sau lũ, làng quất Tứ Liên (quận Tây Hồ, Hà Nội) chìm trong cảnh đìu hiu. Các nhà vườn, tay cào, tay xẻng dọn dẹp vườn sau lũ, bỏ đi chính những gốc quất mình tự tay chăm bẵm cả năm trời.

Theo các hộ trồng quất tại quận Tây Hồ, mấy chục năm nay chưa năm nào mà nước sông Hồng lại dâng cao đến vậy.

Tại làng quất Tứ Liên khoảng 35ha quất cảnh bị thiệt hại trong trận lũ vừa qua - Ảnh: NGUYỄN HIỀN

Nhớ lại ngày nước lũ dâng cao, anh Nguyễn Việt Phú (làng quất Tứ Liên) cho biết dù đã theo dõi sát tình hình mưa lũ tại các tỉnh miền núi, nhưng nước dâng nhanh quá bà con trong làng trở tay không kịp.

"Mỗi tiếng nước dâng 15-20cm. Đêm 8-9 nước bắt đầu lên. Tong ngày 9-9 nước lên nhanh nhất, một ngày lên hơn 2m nước, chạy không kịp. Nhà tôi có 800 gốc quất, chết úng 400 gốc rồi. Nững gốc còn lại cũng bị ảnh hưởng.

Nhìn của cải của mình đầu tư cả năm trời, nước nhấn chìm hết cũng bất lực, chả làm gì được. Cả ngày trời hì hục đô chậu lên cao, bê quất lên đường mà vẫn không cứu được. Cả ngày bê cây, đứng lên còn không nổi", anh Phú xót xa.

Không chỉ vườn nhà anh Phú mà hàng chục vườn của các hộ xung quanh cũng cùng tình cảnh. Quất to, quất nhỏ dù đã được đôn cao vẫn không thoát khỏi dòng nước lũ.

Nước rút, hai vợ chồng chủ vườn Tình Lương rảo một vòng xem tình hình các vườn lân cận. Nhìn cảnh tưởng các chậu quất đang cho quả đều đẹp, dính bùn vàng khè chỉ chờ khô héo, bà chủ vườn này ngao ngán.

"Hôm đấy nhà tôi 6 người làm, vừa chạy về nấu được bữa cơm, ăn xong quay lại nước đã đến ngang đùi. Cả vườn không cứu vớt được cây nào. Nhà tôi toàn quất trồng trong chum 50 lít đang cho quả đẹp, vậy mà…", chủ vườn Tình Lương lắc đầu.

Bà Mai - chủ vườn quất tại làng Tứ Liên - dọn dẹp bùn đất sau trận lũ lịch sử - Ảnh: NGUYỄN HIỀN

Lo cho vụ Tết sang năm

Cả năm trông chờ vào cây quất, giờ mất hết chả còn gì. "Mất tết rồi", bà Mai thở dài. Công việc của những người trồng quất, đào ở Tứ Liên, Nhật Tân bây giờ là dọn bùn, dọn cây hỏng, chuẩn bị vườn cho vụ mới thế nhưng nỗi lo vẫn chồng chất.

Thời điểm này quất cảnh đang cho quả đẹp chờ tết nhưng giờ đây tất cả đều trôi theo nước lũ - Ảnh: NGUYỄN HIỀN

Theo bà Mai, chủ vườn quất làng quất Tứ Liên, quất hỏng rồi không có cách nào khác là phải phá đi nhưng cái lo nhất là vụ quất sang năm không có cây giống.

Bà con Tứ Liên thường lấy cây giống tại vựa quất ở huyện Văn Giang, Hưng Yên, thế nhưng đợt lũ lớn trên sông Hồng vừa qua cũng khiến vựa quất này bị ảnh hưởng. Chỉ một lượng quất nhỏ, người dân kịp chạy lên đê mới may mắn thoát lũ. Cả khu vực rộng lớn trồng quất ở Văn Giang chìm trong biển nước. Vì thế đến cây giống cũng khó khăn.

Buổi chiều tà của ngày nắng sau lũ, những người trồng quất ở Tứ Liên tụm lại hỏi han nhau, ai cũng buồn rầu nhìn vườn quất đang sai quả, xanh mát mắt, sau trận lũ trở nên bạc phếch.

"Nhưng tình trạng chung rồi, ở trên vùng cao còn lũ lụt, sạt lở mất nhà cửa, mất người. Thôi thì chúng tôi còn người, còn của, còn cố gắng", bà Mai và những người trồng quất truyền thống tự động viên nhau.