Phát biểu tại hội thảo về quản lý thuế trong nền tảng kỹ thuật số vừa diễn ra, ông Lưu Đức Huy, Vụ trưởng Vụ Chính sách, Tổng cục Thuế cho biết, quản lý thu thuế nhà thầu đối với các giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới vẫn còn bất cập, nhất là đối với các thu nhập phát sinh từ các trang mạng xã hội Google, Facebook, Youtube,...

"Các doanh nghiệp và cá nhân có giao dịch có tốc độ tăng trưởng nhanh. Một số doanh nghiệp có doanh thu hàng năm cả trăm tỷ đồng, các cá nhân cũng có phát sinh thu nhập hàng chục tỷ đồng mỗi năm. Các khoản thu nhập này đều được chuyển về Việt Nam cho người thụ hưởng thông qua các ngân hàng thương mại tại Việt Nam nhưng chỉ có một số doanh nghiệp thực hiện kê khai nộp thuế, còn lại chưa kê khai nộp thuế", ông nói.

Cơ quan thuế khó quản lý hoạt động bán hàng, cung cấp dịch vụ, sản phẩm số trên website và các trang mạng xã hội.

Theo ông Minh, hiện cơ quan thuế khó quản lý hoạt động bán hàng, cung cấp dịch vụ, sản phẩm số trên website và các trang mạng xã hội, đặc biệt đối với những doanh nghiệp, hộ và cá nhân kinh doanh bán hàng thu tiền mặt hay sử dụng dịch vụ giao hàng thu tiền hộ, chỉ sử dụng website, trang mạng xã hội để thực hiện quảng cáo sản phẩm nhưng việc bán hàng lại thông qua điện thoại, tin nhắn.

Bên cạnh đó, các đơn vị cho thuê máy chủ chưa hợp tác đầy đủ với cơ quan thuế trong việc cung cấp đầy đủ thông tin về các doanh nghiệp vận hành các website bán hàng, cơ quan thuế gặp nhiều khó khăn trong việc thu thập thông tin từ các đơn vị cho thuê máy chủ do cơ chế bảo mật thông tin của khách hàng.

Đối với loại hình quảng cáo trực tuyến bằng Google, Facebook, nhiều tổ chức, cá nhân chưa kê khai, nộp thay thuế GTGT và thuế TNDN đối với thu nhập phát sinh của Google và Faeebook tại Việt Nam.

Trong lĩnh vực du lịch, nhiều cơ sở cung cấp dịch vụ lưu trú thường ký hợp đồng bán phòng trọn gói cho các đối tác nước ngoài là các công ty du lịch quốc tế, các trang mạng đặt phòng trực tuyến để bán phòng cho khách quốc tế. Mặc dù các cơ sở này có phát sinh thu nhập tại Việt Nam nhưng không kê khai, nộp thuế đầy đủ theo quy định.

Theo ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, thách thức lớn nhất hiện tại là quản lý với người cung cấp dịch vụ, hàng hóa xuyên biên giới.

Theo quy định, một doanh nghiệp nước ngoài phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp khi đơn vị đó có cơ sở kinh doanh cố định. Thông qua cơ sở này, doanh nghiệp nước ngoài tiến hành một phần hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam. Tuy nhiên, hiện doanh nghiệp có thể không cần hiện diện tại từng quốc gia vẫn cung cấp được dịch vụ.

"Khái niệm cũ với cơ sở kinh doanh mang tính vật chất không còn phù hợp trong thời kỳ kỹ thuật số. Bây giờ xác định thế nào là cơ sở thường trú với doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực kỹ thuật số. Cần phải định nghĩa lại, không thể dựa vào nguyên tắc cũ," ông Minh nói.

Đồng quan điểm, ông Jonathan Leigh Pemberton, Chuyên gia thuế cao cấp của Ngân hàng thế giới cũng cho rằng, quy định về cơ sở thường trú ra đời trên thế giới cả trăm năm trước và đã trở nên lạc hậu, tạo ra khoảng trống pháp lý.

Về giải pháp, đại diện cơ quan thuế cho rằng, cần quy định để một số đơn vị như Facebook, Goolge có văn phòng, chi nhánh và đặt cơ sở dữ liệu tại Việt Nam. Tuy nhiên, khả năng thực hiện với những giải pháp này theo ông là vẫn để mở. Ông lấy ví dụ với Trung Quốc đề cập tới nội dung trên nhưng gặp phải phản ứng mạnh của doanh nghiệp.

Còn theo ông Lưu Đức Huy, Vụ trưởng Vụ Chính sách, Tổng cục Thuế, dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi đang được Chính phủ trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp tháng 5/2019 có bổ sung quy định: Các nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam có hoạt động thương mại điện tử thì nhà cung cấp ở nước ngoài có nghĩa vụ đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế tại Việt Nam.

"Tổng cục Thuế sẽ xây dựng quy trình đăng ký thuế đơn giản như mở trên website của Tổng cục Thuế hệ thống ứng dụng để hướng dẫn tổ chức, cá nhân nước ngoài thực hiện đăng ký thuế để được cấp mã số thuế và kê khai, nộp thuế qua mạng", ông Huy nói.

Ông Jonathan Leigh Pemberton đề cập tới giải pháp sử dụng hệ thống ngân hàng thu thay cơ quan thuế và lập cổng thanh toán điện tử trực tuyến để các nhà cung ứng nước ngoài dễ kê khai nộp thuế. "Theo nguyên tắc, người dùng cuối cùng trả thuế giá trị gia tăng nhưng ta phải tạo cơ chế cho nhà cung ứng kê khai, nộp thuế cho người dùng," ông nói thêm.

Theo Phương Dung/Dân Trí