Thực tiễn cho thấy, các hệ thống công trình khí sinh học biogas Do ban quản lý dự án nông nghiệp các bon thấp tỉnh Bắc Giang hỗ trợ các huyện miền núi đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường chăn nuôi, nhất là chăn nuôi quy mô nông hộ. Tuy nhiên, những năm trở lại đây do nhu cầu mở rộng sản xuất, tăng đàn của nhiều hộ dân dẫn lượng phân thải ra lớn, các công trình khí sinh học biogas không thể xử lý kịp, dẫn đến tình trạng quá tải. Trước thực trạng này, thời gian gần đây, Ban quản lý Dự án nông nghiệp các bon thấp tỉnh Bắc Giang đã tiếp tục chương trình hỗ trợ các hộ chăn nuôi, đồng bào dân tộc thiểu số một số hợp phần trong xử lý chất thải chăn nuôi và bước đầu đã mang lại hiệu quả thiết thực.

Điền hình như gia đình anh Leo Văn Nhi người dân tộc Hoa, ở thôn Đồng Còng, xã Tân Mộc, huyện Lục Ngạn, với quy mô chăn nuôi khoảng 100 con lợn, nên việc xử lý môi trường bằng hệ thốn biogas luôn bị quá tải do lượng phân lớn hơn công suất thiết kế và xử lý. Được Ban quản lý dự án hỗ trợ nông nghiệp các bon thấp hỗ trợ cho gia đình xây dựng hố ủ phân compost, giờ đây gia đình không những giải quyết được vấn đề ô nhiễm môi trường mà còn tiết kiệm chi phí về phân bón do tận dụng được lượng phân thải từ chăn nuôi của gia đình. Anh Nhi phấn khởi cho biết: “Từ khi có công trình này, gia đình vừa khắc phục ô nhiễm môi trường chăn nuôi, vừa tận dụng được lượng phân thải ủ thành sản phẩm phân hữu cơ bón cho cây ăn quả, cây sinh trưởng phát triển tốt, chất lượng quả ngon, tiết kiệm 30% kinh phí chi cho phân bón so với trước, hơn nữa lại còn cải tạo đất rất tốt”.

Cán bộ dự án Lcasp hướng dẫn cho các hộ chăn nuôi vùng cao cách sử dụng hệ thống bể ủ, tưới tiết kiệm.

Hệ thống hố ủ phân compost được thiết kế xây dựng bằng hệ thống bể ủ, với quy trình ủ là lấy chất thải rắn từ chăn nuôi phối hợp với các loại lá cây, vỏ lạc, trấu và lượng mem vi sinh ủ một thời gian nhất định, tạo ra lượng phân hữu cơ tới xốp, hàm lượng dinh dưỡng cao, với nhiều vi sinh vật có lợi cho cây trồng.

Không chỉ hỗ trợ hố ủ phân compost để xử lý chất thải rắn, mà đối với hệ thống nước thải sau xử lý biogas, Ban quản lý dự án nông nghiệp các bon thấp tỉnh Bắc Giang cũng quan tâm hỗ trợ xây dựng mô hình tưới tiết kiệm tận dụng nguồn nước thải sau xử lý biogas. 

Với quy mô chăn nuôi 2 đến 3 lứa, mỗi lứa khoảng 60 con lợn, lượng chất thải, nước thải sau chăn nuôi là rất lớn, hàng trăm m3 mỗi tháng, vậy nên gia đình anh Phạm Văn Huấn, ở thôn Tân Thành, xã Trường Sơn, huyện Lục Nam đã được Dự án hỗ trợ nông nghiệp các bon thấp hỗ trợ kinh phí xây dựng bể; hệ thống tưới nhỏ giọt tận dụng nguồn nước thải sau xử lý Biogas để tưới cho cây trồng. Từ khi bể đi vào hoạt động, chất thải chăn nuôi được xử lý cho vào bể, nước thải qua xử lý được đem tưới cho hơn 500 cây bưởi. Hệ thống tưới nhỏ giọt này được vận hành đã giúp gia đình anh Huấn tiết kiệm được rất nhiều nhân công, chỉ cần 15-20 phút là tưới xong 500 gốc bưởi. Trước kia khi chưa có hệ thống này, gia đình anh mất rất nhiều thời gian, trung bình từ 3 đến 4 ngày mới tưới xong số diện tích cây trồng này. Không những giảm được ngày công mà lượng nước tưới cũng giảm đáng kể, ước tính khoảng 70%, đồng thời tiết kiệm được số lượng lớn phân bón. Hiện nay toàn bộ diện tích cây ăn quả của gia đình anh phát triển rất tốt, không có sâu bệnh và hứa hẹn sau mấy tháng nữa sẽ bắt đầu cho lứa quả đầu tiên.

Hệ thống tưới tiết kiệm cho cây ăn quản có tận dụng lượng nước thải sau xử lý biogas đã hình thành mô hình hỗ trợ toàn diện xử lý chất thải chăn nuôi cho bà con dân tộc vùng cao

Chỉ tính trong 3 năm qua Ban quản lý dự án Lcasp đã hỗ trợ các hộ có mô hình chăn nuôi kết hợp trồng trọt xây dựng khoảng 50 mô hình tưới tiết kiệm cho cây trồng, đây là giải pháp vừa khắc phục được tình trạng ô nhiễm môi trường từ nước thải chăn nuôi vừa tận dụng được lượng nước thải sử dụng làm phân bón cho cây ăn quả.

Hỗ trợ đồng bào dân tộc, hộ chăn nuôi quy mô nông hộ xây dựng công trình khí sinh học biogas, hố ủ phân compost và hệ thống tưới tiết kiệm cho cây ăn quản có tận dụng lượng nước thải sau xử lý biogas đã hình thành mô hình hỗ trợ toàn diện xử lý chất thải chăn nuôi. Mô hình này đang rất phù hợp với địa phương có thế mạnh phát triển chăn nuôi, kết hợp cây ăn quả, nhất là các huyện miền núi trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, qua đó góp phần xóa đói giảm nghèo đồng bào dân tộc, vùng sâu, vùng xa. Ông Leo Văn Phúc, Phó Trưởng phòng, Phòng NN&PTNT huyện Lục Ngạn cho biết: "Đây là chương trình hết sức ý nghĩa, không chỉ góp phần nâng cao nhận thức người chăn nuôi vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc mà còn góp phần giúp người chăn nuôi phát triển kinh tế, chương trình thực sự tạo hiệu quả thiết thực trong giảm thiểu ô nhiễm môi trường, phát triển chăn nuôi bền vững ở địa phương”.

Trong khi điều kiện kinh tế ở các huyện miền núi còn gặp nhiều khó khăn thì rõ ràng việc hỗ trợ các hợp phần để xử lý toàn diện chất thải trong chăn nuôi cho các hộ dân chăn nuôi quy mô nông hộ và các hộ đồng bào dân tộc thiểu số có ý nghĩa hết sức thiết thực trọng việc bảo vệ môi trường sống, tạo điều kiện cho chăn nuôi phát triển. Đặc biệt, góp phần giúp các địa phương miền núi, giảm bớt khó khăn, nâng cao hiệu quả thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới./.

PV/BGTV