Thái Lan là thị trường sản xuất ô tô lớn nhất Đông Nam Á với rất nhiều tiềm năng. Nhận thấy điều này, các hãng xe điện Trung Quốc đã mạnh tay rót hàng tỷ USD vào Thái Lan, từng bước thâm nhập khu vực.
"Miền đất hứa" của các hãng xe điện Trung Quốc
Thái Lan, thị trường sản xuất ô tô lớn nhất Đông Nam Á, là nơi có ngành công nghiệp ô tô lâu đời với hơn 60 năm kinh nghiệm sản xuất và lắp ráp. Mỗi năm Thái Lan sản xuất gần 2 triệu xe, chiếm khoảng một nửa thị trường ô tô Đông Nam Á.
Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã nhanh chóng nhận ra tiềm năng to lớn của Thái Lan, đặc biệt là những cơ hội trên thị trường xe điện. Tính đến tháng 7, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đã đầu tư khoảng 1,44 tỷ USD để thành lập cơ sở sản xuất tại Thái Lan.
Từ năm 2008, Thái Lan đã nỗ lực để trở thành "thủ phủ" ô tô của khu vực. Để hiện thực hóa tham vọng này, Thái Lan đã áp thuế nhập khẩu cao đối với xe ngoại, đồng thời giảm thuế cho xe sản xuất trong nước qua đó thu hút nhà sản xuất đầu tư vào chuỗi cung ứng nội địa.
Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã nhanh chóng nhận ra tiềm năng của thị trường xe điện Thái Lan (Ảnh: Kr Asia).
Chính phủ Thái Lan đã tích cực thúc đẩy phát triển thị trường xe điện, đưa ra các chính sách thuận lợi như khấu trừ thuế khi mua xe điện. Chính phủ cũng có kế hoạch loại bỏ dần các loại xe sử dụng động cơ đốt trong vào năm 2035 và kỳ vọng xe điện sẽ chiếm 50% tổng doanh số bán xe mới vào năm 2030.
Theo một cuộc khảo sát của Nissan năm 2018, 44% người tiêu dùng Thái Lan sẽ cân nhắc mua xe điện. Điều này cho thấy rằng, dù thị trường xe điện Thái Lan vẫn chưa hoàn toàn lớn mạnh, người tiêu dùng tại quốc gia này đã sẵn sàng chấp nhận xe điện và là cơ hội vàng cho các nhà sản xuất ô tô.
Phá vỡ thế thống trị
Khí hậu của Thái Lan cũng được đánh giá là mảnh đất màu mỡ cho sự phát triển của ngành xe điện. Với nhiệt độ trung bình 24-30 độ C và hiếm khi xuống dưới 18 độ C. Do vậy, người tiêu dùng nơi đây sẽ ít gặp phải các vấn đề về pin khi thời tiết giảm sâu như tại Trung Quốc.
Thái Lan dần trở thành điểm đến hấp dẫn để các doanh nghiệp ô tô nước ngoài, bao gồm cả những nhà sản xuất xe điện Trung Quốc. Điều này cũng có thể thúc đẩy Trung Quốc thử nghiệm mở rộng mảng kinh doanh xe điện tại Đông Nam Á.
Trước đây, các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đã định hình bức tranh ngành ô tô của Thái Lan trong nhiều thập kỷ. Các nhà sản xuất lớn của Nhật Bản đã từng chiếm 80% doanh số bán ô tô mới tại Thái Lan với các ông lớn như Toyota, Honda hay Nissan.
Các ông lớn như Toyota, Honda hay Nissan dần mất vị thế tại thị trường Thái Lan (Ảnh: Toyota).
Tuy nhiên, sự gia nhập của các công ty ô tô Trung Quốc có thể đánh dấu một bước ngoặt quan trọng. Theo Reuters, những động thái của các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc có thể phá vỡ thế thống trị của Nhật Bản tại thị trường ô tô Thái Lan.
Với các khoản đầu tư lớn từ các "gã khổng lồ" như BYD và Great Wall Motors, thế dẫn đầu của Nhật Bản đang bị thách thức trên thị trường trọng điểm này.
Làn sóng đầu tư của các hãng xe điện Trung Quốc còn giúp thúc đẩy sự phổ biến của xe điện ở Thái Lan. Trong nửa đầu năm 2023, đã có hơn 31.000 xe điện đã được đăng ký mới tại Thái Lan, cao hơn gấp 3 lần so với tổng xe điện được đăng ký trong cả năm 2022.
Làn sóng còn trở nên mạnh mẽ hơn khi hàng loạt nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đã mời các công ty Thái Lan hợp tác và cam kết mở nhà máy tại địa phương. Trong đó nổi bật là việc công ty BYD, chiếm khoảng 40% doanh số bán xe điện của Thái Lan, mới đây đã công bố kế hoạch xây dựng một nhà máy ở tỉnh Rayong (Thái Lan) vào năm 2024.
Hãng ô tô Changan của Trung Quốc cũng hứa đầu tư 9,8 tỷ baht (khoảng 6.900 tỷ đồng) vào một nhà máy xe điện ở Thái Lan. Trong khi đó, các nhà sản xuất SAIC Motor và Great Wall Motor cũng đang lên kế hoạch sản xuất tại các địa phương của Thái Lan.
Đa dạng chiến lược tiếp cận
Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã sử dụng nhiều chiến lược khác nhau để tạo dấu ấn trên thị trường xe điện Thái Lan.
Vào năm 2018, BYD đã giới thiệu lô taxi điện đầu tiên ở Thái Lan và dần mở rộng danh mục đầu tư của mình sang xe nâng hàng và xe buýt điện. BYD cũng đã hợp tác với REVER Automotive, một đối tác đến từ Thái Lan, để thành lập 33 cửa hàng trên toàn quốc.
GWM ưu tiên đầu tư vào chuỗi cung ứng. Chiếc xe đầu tiên của công ty được bán ở Thái Lan được sản xuất tại chính quốc gia này, sau thương vụ mua lại nhà máy sản xuất của General Motor ở tỉnh Rayong. GWM cũng có kế hoạch xây dựng một nhà máy lắp ráp pin mới, nhằm mục đích sản xuất xe điện tại Thái Lan trong giai đoạn 2024 - 2025.
Nhà máy của GMW tại Rayong, Thái Lan (Ảnh: GMW).
Để củng cố vị trí của mình, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang đầu tư vào các liên doanh chiến lược, không chỉ tập trung vào việc mở rộng doanh số bán hàng ra nước ngoài, mà còn tập trung vào các hoạt động nội địa hóa và phát triển chuỗi cung ứng.
Cả hai ông lớn ngành ô tô Trung Quốc là GWM và BYD đều có kế hoạch thành lập các nhà máy sản xuất tại Thái Lan, thể hiện cam kết lâu dài của họ đối với thị trường Thái Lan nói riêng và Đông Nam Á nói chung.
Lợi thế cạnh tranh của các thương hiệu Trung Quốc nằm ở năng lực sáng tạo và công nghệ tiên tiến. Những mẫu xe điện Trung Quốc thường được trang bị nhiều tính năng như kết nối internet, hệ thống hỗ trợ người lái,… vốn không quá phổ biến trên những chiếc ô tô ở Thái Lan.
Zhang Zhen, Giám đốc thương hiệu và truyền thông tại thị trường ASEAN của GWM, cho biết xu hướng này đang thúc đẩy thị trường xe điện Thái Lan tiến tới giai đoạn phát triển tiếp theo.
Tham vọng với "miếng bánh" lớn hơn
Tham vọng của các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc không chỉ dừng lại ở Thái Lan. Họ đang để mắt đến toàn bộ Đông Nam Á, thị trường ô tô lớn thứ 6 thế giới.
Xe điện hiện chỉ chiếm thị phần khoảng 0,04% - 0,6% trên tổng thể thị trường ô tô Đông Nam Á. Điều này báo hiệu rằng mảng kinh doanh xe điện trong khu vực vẫn còn nhiều tiềm năng chưa được khai thác.
Bằng cách thiết lập hoạt động tại Thái Lan, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có thể góp phần tạo việc làm và phát triển rộng hơn ngành công nghiệp ô tô của đất nước. Đổi lại, điều này có thể hỗ trợ Thái Lan trong việc chuyển đổi sang nền kinh tế xanh.
Nhiều nhà sản xuất xe điện Trung Quốc nhắm đến thị trường Đông Nam Á (Ảnh: Unsplash).
Quyết định của các công ty Trung Quốc đã đánh trúng vào mục tiêu của chính phủ Thái Lan trong việc thúc đẩy xây dựng các nhà máy sản xuất xe điện trong nước. Đầu năm 2022, Bangkok đã công bố trợ cấp cho các công ty nước ngoài lên tới 150.000 baht, với điều kiện là việc sản xuất trong nước bắt đầu vào cuối năm tới. Gói hỗ trợ cũng bao gồm giảm thuế quan đối với hàng nhập khẩu với điều kiện các xe này phải được lắp ráp tại Thái Lan.
Đến năm 2030, Thái Lan đặt mục tiêu chuyển đổi khoảng 30% trong tổng sản lượng 2,5 triệu xe hàng năm thành xe điện với tham vọng trở thành trung tâm sản xuất chính của khu vực Đông Nam Á, theo Reuters.
Tuy nhiên, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc không phải những người duy nhất nhắm tới thị trường xe điện Đông Nam Á. Đầu năm nay, Tesla đã bắt đầu giao xe tại Thái Lan. Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp ô tô Nhật Bản, Đức và các quốc gia khác cũng bắt đầu có những động thái mới trên thị trường xe điện Đông Nam Á.
Theo ông Zhang Zhen, những thách thức lớn nhất đối với các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc tại Đông Nam Á bao gồm thu hút nhân tài, thích ứng với văn hóa địa phương và nội địa hóa chuỗi cung ứng.
Theo Phương Liên/Dân trí
https://dantri.com.vn/kinh-doanh/trung-quoc-chiem-thi-truong-xe-dien-thai-tung-buoc-tham-nhap-dong-nam-a-20230810010550886.htm