Luật sư Đinh Trọng Khôi – Trưởng Văn phòng Luật sư Prolaf Bắc Giang sẽ tư vấn cụ thể hơn về những quyền lợi và Chế độ được hưởng của cán bộ công nhân viên chức, người lao động trong dịp Tết nguyên đán Quý Mão 2023.

Người lao động có những quyền gì trong dịp Tết?

LS Đinh Trọng Khôi: Đối với dịp Tết Âm lịch thì quyền lợi mà mọi người hay nhắc tới nhất chắc chắn là chế độ nghỉ Tết.

Điều 112 Bộ luật Lao động năm 2019 có quy định về việc nghỉ Tết của người lao động, theo đó Tết âm lịch thì người lao động được nghỉ 5 ngày hưởng nguyên lương. Nếu các ngày nghỉ tết trùng với các ngày nghỉ hàng tuần thì người lao động sẽ được nghỉ bù vào ngày làm việc kế tiếp

Về lịch nghỉ cụ thể của năm nay thì Ngày 07/12 vừa qua, Bộ LĐTBXH đã ra thông báo về việc nghỉ tết âm lịch, theo đó:

- Đối tượng là CB CCVC được nghỉ tết âm lịch từ ngày 29 tháng chạp năm nhâm dần cho đến hết ngày mùng 5 tháng giêng năm quý mão. Đợt nghỉ này kéo dài tròn 1 tuần, bao gồm 5 ngày nghỉ tết âm lịch và 2 ngày nghỉ bù ngày nghỉ hàng tuần theo Khoản 3 điều 111 BLLĐ;

- Đối với người lao động làm việc tại các doanh nghiệp thì người sử dụng lao động quyết định về phương án nghỉ tết âm lịch, có thể nghỉ 1 2 hoặc 3 ngày cuối năm, số ngày còn lại sẽ được nghỉ đầu năm quý mão. Tức là muộn nhất ngày 30 người lao động sẽ được nghỉ tết và nghỉ đủ 5 ngày, chưa tính các ngày nghỉ cuối tuần.

- Đa số các doanh nghiệp hiện nay luật sư thấy các doanh nghiệp lựa chọn phương án nghỉ giống như nhà nước, tức là nghỉ từ ngày 29 tết

Nhiều người lao động cho rằng lương tháng thứ 13 chính là thưởng Tết. Điều đó có đúng hay không?

LS Đinh Trọng Khôi: Luật hiện nay phân biệt rất rõ giữa lương và thưởng. Trong khi tiền lương là mức tiền công mà chủ sử dụng lao động bắt buộc phải trả khi người lao động hoàn thành công việc, thì tiền thưởng chỉ là khoản chi mà doanh nghiệp tự quyết định, căn cứ vào tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty.

Bộ luật lao động không có khái niệm về “Lương tháng thứ 13”, mà đây chỉ là một cách gọi phổ biến trong quan hệ lao động để nói về 1 khoản tiền thưởng thường được các Công ty chi trả vào trước Tết âm lịch.

Do vậy, nếu xét ở góc độ luật pháp, các doanh nghiệp không bắt buộc phải chi trả tháng lương thứ 13 mà căn cứ vào tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty mà quyết định chi trả khoản thưởng này hay không.

Nghỉ tết có được tính vào thời gian đóng BHXH không? Và trong thời gian nghỉ tết có được hưởng chế độ ốm đau?

LS Đinh Trọng Khôi:  Bảo hiểm xã hội được đóng dựa trên cơ sở tiền lương tháng của người lao động, 

Trong khi đó thời gian nghỉ tết theo quy định là ngày nghỉ hưởng nguyên lương theo quy định của Bộ luật lao động năm 2019, hay nói cách khác chủ sử dụng lao động vẫn phải trả lương cho những ngày nghỉ tết âm lịch. Như vậy, trong thời gian nghỉ tết, người lao động vẫn được đóng bảo hiểm xã hội đầy đủ.

Về chế độ ốm đau, theo luật sư hiểu câu hỏi là nếu thời gian nghỉ ốm trùng với nghỉ lễ thì quyền lợi của người lao động được tính như nào:

Theo như các bạn biết thì trong thời gian nghỉ ốm, người lao động được hưởng chế độ ốm đau do bảo hiểm chi trả với mức hưởng = 75% mức tiền lương đóng BHXH.

Theo Điều 26 Luật BHXH năm 2014 thì thời gian tối đa hưởng chế độ ốm đau trong 1 năm là 30 ngày đối với người đóng BHXH dưới 15 năm, 45 ngày với người đóng BHXH từ đủ 15 đến 30 năm, và 60 ngày đối với người đóng BHXH trên 30 năm. Lưu ý là thời gian kể trên tính theo ngày làm việc và không tính ngày nghỉ lễ tết và ngày nghỉ hàng tuần.

Theo quy định, nếu người lao động nghỉ ốm trùng với thời gian nghỉ tết, người lao động sẽ được hưởng 100% lương do chủ sử dụng lao động chi trả, và thời gian này không tính vào thời gian hưởng chế độ ốm đau.

Được về sum họp với gia đình là điều mà ai cũng mong muốn, tuy nhiên do đặc thù công việc, có khá nhiều người ở lại làm thêm hoặc trực tại cơ quan, đơn vị trong những ngày Tết. Vậy nếu làm việc vào những ngày nghỉ Tết thì chế độ của người lao động được quy định như thế nào?

LS Đinh Trọng Khôi: Theo quy định tại Điều 98 BLLĐ năm 2019, người lao động làm thêm giờ được tính bằng ít nhất 200% với ngày nghỉ hàng tuần, và đối với ngày lễ tết thì lương đi làm ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, tết.

Như vậy, nếu bạn đi làm vào ngày nghỉ tết thì lương của bạn sẽ được tính là 400% lương so với ngày thường.

Trường hợp bạn đi làm vào ngày xác định là ngày nghỉ bù của ngày nghỉ hàng tuần thì lương được hưởng là 200% so với các ngày thông thường.

BGTV