Ngang nhiên vi phạm

Thời gian gần đây, nhiều dự án đầu tư hạ tầng trong tỉnh đang thực hiện như đường giao thông; khu, cụm công nghiệp; khu đô thị, khu dân cư… do đó nhu cầu đất SLMB rất lớn. Nhiều tổ chức, cá nhân vì lợi nhuận bất chính đã ngang nhiên đánh cắp tài nguyên. Hành vi vi phạm này không chỉ diễn ra vào ngày nghỉ, buổi tối mà ở bất cứ ngày nào trong tuần và giữa ban ngày khiến người dân bức xúc.

Điểm khai thác đất trái phép tại xã Tiền Phong ( Yên Dũng).

Sáng 20/3, lực lượng chức năng bắt quả tang một trường hợp đang múc đất trái phép tại thôn Liên Sơn, xã Tiền Phong (Yên Dũng). Thượng tá Nguyễn Cao Nghĩa, Trưởng Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường (Công an tỉnh) cho biết, tại hiện trường có một máy xúc do ông Đặng Văn Cường đang múc đất đưa lên xe ô tô tải BKS 98C-217.87 với khối lượng khoảng 25 m3. Lái xe ô tô là ông Lê Duy Thành, thị trấn Nham Biền (Yên Dũng). 

Qua đấu tranh, các đối tượng khai nhận, ngày 19/3 đã múc đất trái phép vận chuyển đi san lấp công trình với khối lượng gần 100 m3. Lực lượng chức năng đã lập biên bản, bàn giao phương tiện vi phạm để xác minh, xử lý theo quy định.

Cũng vào cuối tháng 3 vừa qua, tại thôn Sy, xã Nội Hoàng (Yên Dũng) có doanh nghiệp (DN) khai thác đất tại dự án thi công cắt tầng, chống sạt lở đất vượt ranh giới 600 m2 với khối lượng đất đã vận chuyển đi 3 nghìn m3. Sau khi phát hiện, huyện Yên Dũng phạt DN và truy thu lượng khoáng sản thất thoát với tổng số tiền 51 triệu đồng.

Tại huyện Lục Nam, chỉ trong 3 tháng đầu năm nay, Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng An Phát được cấp phép khai thác đất SLMB tại thôn Xuân Phú, xã Bắc Lũng song 2 lần khai thác vượt diện tích cho phép, mỗi lần bị địa phương phạt hơn 48 triệu đồng. Cũng tại Lục Nam có DN được cấp phép tại mỏ đất ở xã Cẩm Lý nhưng vận chuyển xuống thuyền đưa đi tiêu thụ sai vị trí theo giấy phép. Khảo sát thực tế, tình trạng vi phạm trong hoạt động khai thác đất SLMB còn xảy ra tại một số xã ở các huyện: Tân Yên, Yên Thế, Việt Yên.

Không chỉ khai thác đất trái phép, theo quan sát, hiện tại nhiều điểm mỏ, khu vực thực hiện dự án cắt tầng, chống sạt lở, san gạt mặt bằng làm cụm công nghiệp… còn xảy ra tình trạng xe chở đất quá khổ, dấu hiệu quá tải. Chiều 4/4 vừa qua tại khu vực dự án Cụm công nghiệp Lăng Cao, xã Cao Xá (Tân Yên) có hàng chục lượt xe chở đất vượt thành, thùng chạy trên tỉnh lộ 298. 

Trong số này có nhiều xe chở đất đi trên tuyến đường giao thông của xã Ngọc Lý tuy có đậy bạt song không kín, gây bụi bẩn, nguy cơ mất an toàn giao thông. Đáng chú ý là các xe chở đất đều không bị lực lượng chức năng kiểm tra, xử lý. Tình trạng xe chở đất quá khổ còn xảy ra tại mỏ đất thuộc hai xã Bảo Sơn, Cẩm Lý (Lục Nam) và một số xã ở huyện Việt Yên.

Không để “nhờn” luật

Theo các cơ quan chức năng, 3 tháng đầu năm nay, toàn tỉnh phát hiện, xử phạt 32 trường hợp vi phạm với các lỗi: Khai thác đất SLMB trái phép, vượt diện tích, công suất so với giấy phép. Tổng số tiền xử phạt, tịch thu khoáng sản quy đổi và phương tiện vi phạm quy thành tiền khoảng 2 tỷ đồng.

Xe chở đất lưu thông qua địa bàn xã Ngọc Lý (Tân Yên).

Nguyên nhân để xảy ra tình trạng trên là do nhu cầu đất SLMB hiện nay trên địa bàn tỉnh rất lớn; lượng đất tại các mỏ cấp phép mới chỉ đáp ứng được 60-65% trong khi lợi nhuận từ khai thác trái phép cao nên nhiều tổ chức, cá nhân ngang nhiên vi phạm. Hoạt động khai thác trái phép, sai phép tuy đã được các cấp chính quyền, ngành chức năng kiểm tra, xử lý nhưng có thời điểm chưa kịp thời, thiếu quyết liệt, có trường hợp còn phạt cho tồn tại do đó vi phạm có chiều hướng gia tăng. 

Công tác hậu kiểm của cơ quan chức năng không thường xuyên, gây “nhờn” luật. Ví như tại huyện Yên Dũng năm 2021, Công ty TNHH Quốc Kỳ khai thác hơn 516 nghìn m3 đất san lấp, vượt hơn 121% công suất được phép khai thác hằng năm nhưng chính quyền sở tại chậm phát hiện, ngăn chặn ngay từ đầu. Đến đầu năm nay, qua kiểm tra, DN này bị Chủ tịch UBND tỉnh xử phạt 500 triệu đồng.

Lý giải về việc để xảy ra sai phạm tại xã Nội Hoàng, ông Hoàng Hữu Lân, Phó trưởng Phòng TN&MT huyện Yên Dũng cho rằng do đất san lấp mềm, dễ xúc nên các đối tượng chỉ tranh thủ múc trong vài ngày là vượt diện tích, khối lượng cho phép. Còn điểm khai thác đất trái phép tại xã Tiền Phong là do đối tượng tranh thủ múc vào buổi sáng sớm nên khó phát hiện. Nói như vậy là thiếu thuyết phục bởi việc kiểm tra, giám sát hoạt động này đã được tỉnh giao rõ trách nhiệm cho cấp huyện, xã. 

Để xảy ra vi phạm như trên là do UBND huyện Yên Dũng chưa làm tròn trách nhiệm quản lý, chỉ đạo cơ quan chức năng, các xã kiểm tra theo quy định. Người đứng đầu cấp huyện, xã chưa thực hiện nghiêm chỉ đạo của tỉnh mỗi tuần phải đi kiểm tra công tác khoáng sản một lần để kịp thời phát hiện, ngăn chặn sai phạm.

Để các xe chở đất quá khổ, quá tải lưu thông trên đường là do lực lượng công an một số huyện chưa thực hiện nghiêm công tác kiểm tra, xử lý kịp thời, dứt điểm vi phạm.

Trước thực trạng trên, ông Ngô Văn Xuyên, Phó Giám đốc Sở TN&MT cho biết, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở đã thành lập tổ công tác kiểm tra các điểm mỏ được cấp phép từ nay đến trước ngày 30/7. 

Sở báo cáo UBND tỉnh xem xét xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm, có thể đình chỉ hoạt động, tước quyền sử dụng giấy phép hoặc thu hồi giấy phép đối với trường hợp vi phạm nghiêm trọng. Trong trường hợp các địa phương để xảy ra vi phạm kéo dài hoặc tái phạm, Sở tham mưu UBND tỉnh kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu cấp huyện.

Cùng đó, theo văn bản của UBND tỉnh ban hành tháng 2/2022 về tăng cường kiểm tra, xử lý và thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với hoạt động khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, Công an tỉnh có trách nhiệm chủ trì phối hợp với các huyện, TP kịp thời kiểm tra, xử lý hoạt động khai thác khoáng sản trái phép; xử lý nghiêm phương tiện vi phạm về tải trọng. 

Ông Hoàng Văn Toán, Phó Chủ tịch UBND huyện Lục Nam cho biết, tới đây địa phương tiếp tục kiểm tra các điểm mỏ được cấp phép, xem xét phê bình Chủ tịch UBND xã không phát hiện, ngăn chặn kịp thời sai phạm. Ông Hoàng Văn Thanh, Chủ tịch UBND huyện Yên Dũng thông tin, huyện sẽ quy trách nhiệm cho cơ quan chuyên môn, người đứng đầu cấp xã. Người đứng đầu cấp xã phải kiểm tra công tác quản lý khoáng sản mỗi tuần một lần theo đúng quy định, trường hợp để xảy ra sai phạm nghiêm trọng không kịp thời phát hiện, Chủ tịch UBND xã, thị trấn phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện.

Theo Minh Linh/BGĐT

http://baobacgiang.com.vn/bg/kinh-te/381118/khai-thac-dat-san-lap-mat-bang-van-tran-lan-sai-pham.html