Một xác ướp Ai Cập cổ đại sau khi được các nhà khoa học chụp X-quang có độ phân giải cao đã khám phá được điều bất ngờ.
Tờ Live Science ngày 25.11 cho hay, các nhà khoa học phát hiện một xác ướp Ai Cập, bên ngoài có gắn bức chân dung một phụ nữ ẩn, chứa một điều bất ngờ - đó là xác ướp của một đứa trẻ mới 5 tuổi.
Chụp X-quang xác ướp Ai Cập. Ảnh: Stuart R. Stock/Live Science
Các nhà khoa học đã tìm hiểu thêm về bé gái bí ẩn và nơi chôn cất nhờ vào các bản phim X-quang độ phân giải cao và "tia X siêu nhỏ" nhắm vào các vùng rất nhỏ trong hiện vật vẫn còn nguyên vẹn.
Chụp cắt lớp CT răng và xương đùi của xác ướp đã xác nhận tuổi của bé gái, nhưng không thấy dấu hiệu chấn thương trong xương.
Chụp X-quang có mục tiêu và độ phân giải cao cũng cho thấy một vật thể bí ẩn được đặt trên bụng đứa trẻ.
Phương pháp chụp X-quang đã được thực hiện trên xác ướp khoảng hai thập kỷ trước, nhưng với độ phân giải thấp nên nhiều chi tiết khó nhìn thấy. Đối với phân tích mới, các nhà nghiên cứu đã tiến hành chụp CT mới để hình dung toàn bộ cấu trúc của xác ướp.
Sau đó, các nhà nghiên cứu tập trung vào các vùng cụ thể bằng cách sử dụng nhiễu xạ tia X để xác định vật thể bí ẩn làm bằng loại vật liệu gì.
Stuart Stock, giáo sư nghiên cứu về tế bào và sinh học phát triển tại Trường Y Feinberg thuộc Đại học Northwestern ở Chicago, cho biết đây là lần đầu tiên nhiễu xạ tia X được sử dụng trên một xác ướp nguyên vẹn.
Xác ướp, được gọi là "Xác ướp chân dung Hawara số 4", nằm trong bộ sưu tập của Bảo tàng Nghệ thuật Đại học Northwestern. Xác ướp được khai quật từ năm 1910 đến năm 1911 từ di chỉ Hawara của Ai Cập cổ đại, có niên đại vào khoảng thế kỷ đầu tiên sau Công nguyên, khi Ai Cập nằm dưới sự cai trị của La Mã.
Stock nói với Live Science: “Trong thời kỳ La Mã ở Ai Cập, họ bắt đầu làm xác ướp với chân dung gắn trên bề mặt trước. Hàng nghìn bức chân dung đã được tạo ra, nhưng hầu hết đã bị xóa khỏi các xác ướp mà chúng tôi có - có thể chỉ còn 100 đến 150 bức chân dung được gắn với xác ướp”.
Mặc dù bức chân dung trên Xác ướp số 4 cho thấy một phụ nữ trưởng thành, nhưng kích thước nhỏ của xác ướp lại gợi ý ngược lại - và kết quả chụp X-quang xác nhận rằng xác ướp là một đứa trẻ, vẫn còn nhỏ đến mức chưa có chiếc răng vĩnh viễn nào mọc lên.
Xác ướp đo được 93,7 cm từ đỉnh hộp sọ đến lòng bàn chân cùng các lớp bọc 0,5 cm, theo nghiên cứu.
Xác ướp có 36 vật thể giống như cây kim. Ảnh: Stuart R. Stock/Live Science
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra 36 vật thể giống như cây kim, 11 chiếc xung quanh đầu và cổ, 20 chiếc ở gần bàn chân và 5 chiếc ở thân. Nhiễu xạ tia X xác định rằng đây là những dây kim loại hiện đại hoặc các chốt có thể đã được thêm vào để ổn định hiện vật vào khoảng thế kỷ trước.
Một phát hiện đáng ngạc nhiên khác là một lớp trầm tích bất thường trong lớp bọc của xác ướp, có lẽ là bùn đã được các linh mục sử dụng để quấn băng cho xác ướp - Stock cho hay.
Một phát hiện khó hiểu khác là một vật thể hình elip nhỏ, dài khoảng 7 mm, được các nhà nghiên cứu tìm thấy trong lớp bọc ở bụng của xác ướp, và đặt tên cho vật thể đó là "Inclusive F".
Xác ướp Ai Cập được gắn bên ngoài bởi chân dung người phụ nữ bí ẩn. Ảnh: Stuart R. Stock/Live Science
Nhiễu xạ tia X cho thấy nó được làm bằng canxit. Stock cho biết, có khả năng đây là một tấm bùa hộ mệnh vì cơ thể của đứa trẻ đã bị hư hại trong quá trình ướp xác.
Sau một hành động sai lầm như vậy, các thầy tu thường đặt một chiếc bùa hộ mệnh, chẳng hạn như một con bọ hung, lên phần cơ thể bị tổn thương để bảo vệ người đó ở thế giới bên kia, và "vật thể" canxit mới tìm thấy có kích thước phù hợp và ở chỗ bị hư hại - Stock giải thích.
Tuy nhiên, độ phân giải của ảnh chụp CT không đủ cao để hiển thị các chi tiết chạm khắc trên vật thể, vì vậy không thể nói chắc chắn nó có thể là gì - Stock nói thêm.
Theo Song Minh/Lao động
https://laodong.vn/the-gioi/chup-x-quang-xac-uop-ai-cap-co-dai-tiet-lo-kham-pha-bat-ngo-857763.ldo