Trong quãng đời làm bác sĩ của mình, BS Nguyễn Xuân Hướng, nguyên Chủ tịch hội Đông y Việt Nam vẫn không thể nào quên một bệnh nhân, vốn là đồng nghiệp ở Bệnh viện Y học cổ truyền (Phố Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hà Nội). Con của bác sĩ này nuôi gấu và tặng cho bố 1 cc mật gấu để uống. Nhưng sau khi uống rượu pha với mật gấu, ông bác sĩ bỗng nhiên đen thui như Bao Công, đen đến tận móng tay, móng chân.

Cả nhà rồng rắn đi khắp nơi chữa bệnh nhưng đều không khỏi. Sau khi được BS Nguyễn Xuân Hướng chữa bệnh, mặc dù da dẻ hồng hào trở lại nhưng bệnh nhân đặc biệt này đã phải “từ biệt” cả bộ móng tay móng chân.

Bệnh nhân thứ hai, phải bỏ mạng vì uống mật gấu với hy vọng tăng cường năng lực đàn ông, là một lãnh đạo sở của một tỉnh ngay gần Hà Nội. Mặc dù đã được các bác sĩ cấp cứu nhưng bệnh nhân này đã tử vong vì bị suy gan, suy thận do uống quá nhiều rượu pha mật gấu.

Theo BS, thầy thuốc nhân dân Nguyễn Xuân Hướng, dùng mật gấu bồi bổ, chữa bệnh đang ngày càng được nhiều người tin dùng. Người già thì dùng nó với mong muốn có một sức khỏe dẻo dai, còn người trẻ uống rượu mật gấu vì rỉ tai nhau rất “bổ thận tráng dương”.

Tuy nhiên, trong đông y, từ bao đời nay đều không dùng mật gấu như một vị thuốc bồi bổ. Làm trong lĩnh vực đông y cả mấy chục năm nay, nhưng chưa bao giờ tôi biết (hay nghe nói) bài thuốc nào sử dụng mật gấu như một vị thuốc bổ dưỡng tốt cho sức khỏe người dùng. Bản thân tôi cũng chưa bao giờ khuyên người bệnh sử dụng mật gấu để… bồi bổ sức khỏe. Vì thực tế, trong đông y, mật gấu chỉ được sử dụng với một tỉ lệ rất ít vào một số loại thuốc viên để uống, chứ không bao giờ uống nguyên mật như hiện nay. Đông y chỉ công nhận giá trị của mật gấu ở việc dùng xoa bóp bên ngoài khi bị tổn thương phần mềm và tụ máu.

Theo ThS. Hoàng Khánh Toàn, hiện nay vị thuốc quý mật gấu này đã bị quảng cáo thái quá, sử dụng bừa bãi không đúng chỉ định sai lầm về liều lượng nên đã đưa lại hậu quả xấu cho sức khỏe người tiêu dùng. Không biết từ đâu mà "dân nhậu" rỉ tai nhau cách sử dụng mật gấu của các nhà hàng với mục đích phòng tránh say rượu. Việc sử dụng mật gấu kiểu này hoàn toàn sai và có thể dẫn đến những tai biến. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể bị các biến chứng mẩn ngứa, viêm gan, suy thận, thậm chí có thể tử vong do sử dụng mật gấu bừa bãi, không đúng chỉ định. Ảnh minh họa: Internet

Một trường hợp dùng mật gấu để bồi bổ sức khỏe đến mức ...xơ gan là ông V.V. Kim, 72 tuổi (Hải Phòng).

Ông Kim được gia đình đưa đến khám và điều trị tại Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng (Bệnh viện Bạch Mai) do bị nổi ban đỏ ngứa toàn thân, bong tróc da nhiều đợt từ 6 tháng nay, kèm theo biểu hiện chán ăn, mệt mỏi, trướng bụng. Ông cho biết, cách đây 8 tháng, theo lời mách bảo của người quen, ông bắt đầu uống rượu pha mật gấu hàng ngày vào trước 2 bữa ăn để bồi bổ sức khỏe. Tuy nhiên, sau hơn 1 tháng, ông bắt đầu thấy ngứa và nổi ban dát toàn thân. Mặc dù đã điều trị nhiều lần ở các bệnh viện tuyến dưới nhưng bệnh của ông thuyên giảm không đáng kể. Hai tháng gần đây, ông thấy người mệt mỏi, chán ăn, bụng trướng to. Tại Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch Lâm sàng, ông được các bác sĩ chẩn đoán bị bệnh đỏ da toàn thân có kèm theo xơ gan nghi do rượu pha mật gấu. Sau 3 tuần điều trị, bệnh tình của ông đã thuyên giảm đáng kể và được xuất viện, tuy nhiên, ông vẫn phải tiếp tục điều trị lâu dài tại nhà.

BS. Nguyễn Hữu Trường, Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch Lâm sàng (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, trường hợp của ông Kim chỉ là một trong số những trường hợp bị các tai biến dị ứng và nhiễm độc do uống rượu pha mật gấu được điều trị tại Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng trong thời gian gần đây.

Theo ThS. Hoàng Khánh Toàn, Chủ nhiệm Khoa Y học cổ truyền (Bệnh viện 108), mật gấu là một trong những vị thuốc rất quý của y học cổ truyền, có tính lạnh, vị đắng, công dụng thanh nhiệt, giải độc, chỉ kích (chống co giật) và minh mục (làm sáng mắt). Nhưng mật gấu là thuốc "bệnh" chứ không phải là thuốc "bổ" theo quan niệm đông y. Mật gấu thường được dùng để chữa các chứng bệnh có liên quan đến chứng bệnh về gan, sốt cao, co giật, chấn thương, bầm giập, bong gân, gãy xương...

Các nghiên cứu của dược lý học hiện đại, đặc biệt là các nghiên cứu của Trung Quốc đã chứng minh: mật gấu có tác dụng chống co giật, giải độc, bảo hộ tế bào gan, trấn tĩnh, giảm ho, tăng cường vận động của các cơ trơn đường tiêu hóa, giảm nhiệt, chống viêm, giảm đau, lợi mật, phòng chống sỏi mật, tăng cường chức năng tiêu hóa, hạ huyết áp, giảm đường huyết, chống ngưng tập tiểu cầu, kháng khuẩn và ức chế tế bào ung thư.

Rượu mật gấu bôi ngoài da có tác dụng giảm đau, tan vết bầm rất tốt. Tuy nhiên, khi sử dụng đường uống cần hết sức thận trọng vì có thể gây nhiều tai biến cho người sử dụng. Các chuyên gia nghiên cứu về mật gấu cho biết, mật gấu ngựa có chứa nhiều axit ursodeoxycholic là một chất có tác dụng điều trị xơ gan. Trong khi đó, mật gấu chó chứa chủ yếu là chất axit chenodeoxycholic. Chất này ngược lại với axit ursodeoxycholic, có thể gây ra viêm gan và xơ gan nếu uống kéo dài.

Như vậy, việc uống mật gấu cho dù là loại đảm bảo chất lượng cũng có thể dẫn đến tình trạng viêm gan và xơ gan, lợi bất cập hại. Ngoài ra, giống như các loại mật động vật khác, mật gấu cũng có chứa các loại độc tố và nhiều thành phần xa lạ với cơ thể con người, từ đó có thể gây các phản ứng dị ứng hoặc nhiễm độc cho người sử dụng. Không những thế, các loại mật gấu nuôi có bán trên thị trường hiện nay thường không đảm bảo chất lượng điều trị, không tinh khiết do bị nhiễm khuẩn và nhiễm bẩn.

Theo Quảng An/Tiền phong