Bầu trời tháng 1 sẽ mang đến một cảnh tượng lộng lẫy hiếm có với sự hội tụ của 4 hành tinh Kim, Mộc, Hỏa, Thổ. Ngay lúc này, người yêu thiên văn có thể ngước nhìn lên trời để chiêm ngưỡng sự hiện diện kỳ thú này.

Sao Kim đạt ly giác cực đại về phía đông

Theo Timeanddate.com, sao Kim, sao Thổ, sao Mộc và sao Hỏa sẽ thẳng hàng trong một màn trình diễn rực rỡ trên bầu trời đêm, biến giấc mơ thành hiện thực đối với những người đam mê thiên văn học và những người thích quan sát bầu trời nói chung.

Nhìn lên bầu trời đêm tháng 1 để thấy điều kỳ diệu ẢNH: CAO AN BIÊN

Hầu như suốt cả tháng 1, khi màn đêm buông, 4 hành tinh này sẽ hiện ra rất rõ trên bầu trời. Khi nhìn về phía tây nam, bạn sẽ thấy sao Kim và sao Thổ tỏa sáng ở gần đường chân trời.

Phía trên 2 ngôi sao này là sao Mộc sáng tỏ và sao Hỏa lấp lánh ở phía đông. Sự hội tụ này nằm trên mặt phẳng thể hiện quỹ đạo của các hành tinh quay quanh mặt trời.

Hội Thiên văn Hà Nội cho biết tối nay 10.1, sao Kim sẽ ở vị trí xa mặt trời nhất khi quan sát từ trái đất. Hành tinh này sẽ tỏa sáng với độ sáng biểu kiến là -4,4 trong khu vực của chòm Aquarius (Bảo Bình).

Sao Kim xuất hiện cao khoảng 44° ở hướng tây nam ngay sau khi mặt trời lặn và lặn sau 21 giờ, nghĩa là bạn sẽ có khoảng hơn 3 giờ đồng hồ để quan sát nó. Sao Kim là hành tinh vòng trong so với trái đất, có nghĩa nó luôn xuất hiện ở gần mặt trời và bị lu mờ trong ánh sáng chói chang của ngôi sao này trong phần lớn thời gian.

Sự gặp gỡ của 4 hành tinh Kim, Mộc, Hỏa, Thổ trên bầu trời đêm

Bạn chỉ có thể tìm thấy nó trong vài tháng xung quanh thời điểm hành tinh này đạt ly giác cực đại. Những lần xuất hiện như vậy lặp lại khoảng 1,6 năm mỗi lần, diễn ra xen kẽ trên bầu trời buổi sáng và buổi tối tùy thuộc vào vị trí sao Kim ở phía đông hay phía tây so với mặt trời.

Khi ở phía đông, hành tinh này sẽ mọc và lặn sau mặt trời trong một khoảng thời gian ngắn, nghĩa là bạn có thể nhìn thấy nó trên bầu trời buổi tối sau khi mặt trời lặn với cái tên là sao Hôm. Ngược lại, khi nằm ở phía tây, sao Kim sẽ mọc sớm hơn mặt trời và tỏa sáng trên bầu trời buổi sáng. Lúc này, người ta gọi nó là sao Mai.

Sao Hỏa, sao Kim gần trái đất nhất

Chuyên gia cho biết không giống như sao Kim, sao Hỏa quay quanh mặt trời ít gần hơn trái đất. Thời điểm thuận lợi nhất để quan sát sao Hỏa là khi nó ở vị trí đối diện trực tiếp với mặt trời trên bầu trời - các nhà thiên văn học gọi đây là "sự đối lập" của nó.

Sao Hỏa sẽ đạt vị trí này vào ngày 16.1 tới đây. Sao Hỏa sẽ mọc vào lúc hoàng hôn, đạt đến điểm cao nhất trên bầu trời vào khoảng nửa đêm và lặn vào lúc mặt trời mọc. Trong những tuần xung quanh thời điểm đối lập, sao Hỏa sáng nhất và màu đỏ của nó đặc biệt dễ nhận thấy bằng mắt thường. Sao Hỏa sẽ đạt vị trí đối lập tiếp theo vào ngày 19.2.2027.

Một trong những lý do sao Kim và sao Hỏa có thể tỏa sáng rực rỡ trên bầu trời của chúng ta là vì quỹ đạo của chúng quanh mặt trời tương đối gần với quỹ đạo của trái đất. Khoảng cách thực tế của chúng với trái đất thay đổi liên tục khi mỗi hành tinh di chuyển trên quỹ đạo của nó với tốc độ khác nhau.

Sự kiện này không chỉ là cảnh tượng ngoạn mục khi nhìn bằng mắt thường. Nếu có kính thiên văn, bạn có thể chiêm ngưỡng cả sao Thiên Vương và sao Hải Vương.

Vào đầu tháng 1.2025, sao Hỏa là hành tinh gần trái đất nhất. Vào ngày 15.1, sao Kim sẽ trở thành người hàng xóm gần nhất của trái đất. Tuy nhiên, ngay cả khi ở vị trí đối lập vào năm 2025, sao Hỏa vẫn bị lu mờ bởi một hành tinh khác - sao Mộc.

Lý do là vì sao Mộc rất lớn. Đường kính thực tế của sao Mộc lớn hơn đường kính của sao Hỏa khoảng 21 lần. Ngay cả khi nhìn từ trái đất, kích thước biểu kiến của sao Mộc trên bầu trời sẽ lớn hơn sao Hỏa 3 lần vào ngày 16.1.

Còn sao Thổ thì sao? Đường kính thực tế của nó chỉ nhỏ hơn sao Mộc một chút. Tuy nhiên, sao Thổ cách trái đất khoảng gấp đôi so với sao Mộc và do đó trông kém sáng hơn. Một trong những điều đáng chú ý về sao Thổ vào tháng 1 này là nó nằm gần sao Kim trên bầu trời.

Tóm lại, tháng 1.2025 là tháng tuyệt vời để ra ngoài, ngắm bầu trời đêm và tận hưởng những điều kỳ diệu của hệ mặt trời. Hãy quan sát từ tối nay.

Theo Cao An Biên/ Thanh niên

https://thanhnien.vn/toi-nay-nguoi-viet-hay-nhin-len-troi-ngam-sao-kim-moc-hoa-tho-dieu-hanh-185250109203706689.htm