Tuổi VTN là thời kỳ phát triển đặc biệt với hàng loạt những biến đổi nhanh chóng cả về thể chất, tâm lý và các mối quan hệ xã hội, giai đoạn được xem như “chuyển giao” từ trẻ em thành người trưởng thành. Trong giai đoạn này các em có đặc điểm tâm sinh lý đặc thù như thích thử nghiệm những điều mới mẻ, thích khám phá năng lực bản thân. Với những đặc điểm này, VTN liên tục đối mặt với những thách thức cũng như nguy cơ, nếu không được quan tâm, chỉ bảo đúng cách sẽ dẫn đến nhiều nguy cơ lệch lạc về đạo đức, lối sống, học tập, khả năng phát triển tương lai sự nghiệp của các em, và có tác động rất lớn tới chất lượng dân số của toàn xã hội.

Tuyên truyền, nâng cao nhận thức về SKSS tới VTN là vô cùng quan trọng và cần thiết

Từ thực tế, sự thiếu nhận thức đầy đủ về SKSS tại nhiều địa phương đã xảy ra trường hợp trẻ vị thành niên và thanh niên bị xâm hại tình dục, bị nhiễm các loại bệnh do quan hệ tình dục không an toàn, mang thai ngoài ý muốn còn phổ biến... Hệ lụy từ những vấn đề này ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tinh thần và cuộc sống lâu dài của trẻ VTN đang ngồi trên ghế nhà trường, tác động tiêu cực tới sự phát triển chung của xã hội, do đó công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức tới trẻ VTN luôn là mục tiêu quan trọng được Sở Y tế, Sở Giáo dục và Đào tạo, Đoàn thanh niên chú trọng. 

Em Nguyễn Thu Trang, trường THCS xã Xuân Phú, huyện Yên Dũng cho biết: “Bên cạnh việc học kiến thức thì các thầy cô cũng rất quan tâm để chúng em hiểu hơn về vấn đề sức khỏe sinh sản, các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục cũng như HIV/ADIS, nhờ vậy mà em cùng các bạn có thể hiểu hơn, tự ý thức chăm sóc sức khỏe và bảo vệ mình, cũng như có một lối sống, sinh hoạt khoa học, lành mạnh”.

Tại Bắc Giang, nhiều mô hình chăm sóc SKSS vị thành niên, thanh niên; mô hình tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân được duy trì và nhân rộng tại các địa bàn trên toàn tỉnh đã phần nào đáp ứng nhu cầu của các bạn trẻ và phát huy hiệu quả tích cực. Ngoài ra, hàng năm các ngành, Trung tâm Dân số - Kế hoạch hóa gia đình phối hợp với Huyện Đoàn, Phòng Giáo dục & Đào tạo các huyện tổ chức hội thi tìm hiểu kiến thức về dân số, chăm sóc sức khỏe sinh sản VTN trong các trường THCS và THPT trên địa bàn toàn tỉnh; nội dung truyền thông tập trung về chăm sóc SKSS/KHHGĐ và các bệnh lây truyền qua đường tình dục cho các đoàn viên, thanh niên từ đó giúp các em học sinh nâng cao nhận thức về kiến thức dân số, chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Nội dung tuyên truyền về SKSS trên địa bàn tỉnh ta thời gian qua thực hiện tích cực với nhiều hình thức đổi mới

Theo Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh Bắc Giang, nhận thức của lứa tuổi VTN trên địa bàn tỉnh ta những năm qua đã có những chuyển biến rất tích cực song các em vẫn là những đối tượng phải đương đầu với nhiều nguy cơ và thử thách liên quan đến SKSS, sức khỏe tình dục mà chủ yếu xuất phát từ thiếu hụt kiến thức cũng như kỹ năng cần thiết để chăm sóc bản thân, đặc biệt là ở miền núi, vùng sâu vùng xa rào cản từ tâm lý e ngại của VTN khi đề cập đến vấn đề này vẫn còn; dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ một số nơi còn hạn chế; tình trạng VTN, thanh niên quan hệ tình dục sớm, có thai ngoài ý muốn, phá thai không an toàn, mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhiễm HIV/AIDS vẫn còn tồn tại ở nhiều địa phương, hệ lụy lâu dài có thể ảnh hưởng tới chất lượng sống, tỷ lệ vô sinh, nhất là vô sinh thứ phát còn khá cao. Đây được xem là thách thức không chỉ đối với công tác dân số mà còn của hệ thống giáo dục của nước ta nói chung và Bắc Giang nói riêng.

Thời gian tới, nhằm nâng cao nhận thức về SKSS/KHHGĐ cho lứa tuổi VTN, tỉnh Bắc Giang tiếp tục đẩy mạnh, chú trọng nâng cao nhận, bảo vệ quyền của thanh niên, VTN cũng như chú trọng tới việc đầu tư cho tương lai của các em thông qua nâng cao chất lượng giáo dục cùng với kỹ năng sống; công tác về giới và bình đẳng giới trong xã hội hiện nay cũng là nội dung rất cần thiết cho sự phát triển của thanh niên, vị thành niên, gia đình và cộng đồng. Song hành với đó cũng cần nâng cao hơn nữa vai trò của gia đình, nhà trường bởi đây được xem là nền tảng quan trọng nhất giúp các em định hướng phong cách, lối sống và suy nghĩ và trở thành những công dân tích cực, có ích trong tương lai.

Minh Anh