Lãi suất tiết kiệm tăng sát trần

Lãi suất huy động tiền đồng những ngày đầu năm tiếp tục tăng ở những kỳ hạn ngắn nhưng giảm nhẹ ở kỳ hạn huy động dài. Theo đó, NCB tăng lãi suất tiết kiệm ở các kỳ hạn dưới 6 tháng thêm 0,2% so với cuối tháng 12.2024, kỳ hạn 1 tháng lên 4,1%/năm, 2 tháng lên 4,2%/năm, 3 tháng lên 4,3%/năm, 5 tháng lên 4,5%/năm. Trong khi đó, lãi suất từ 12 tháng trở lên giảm nhẹ 0,1%/năm, xuống còn 5,7%/năm.

Ngân hàng tăng cho vay. Ảnh: Ngọc Thắng

Eximbank áp dụng lãi suất không kỳ hạn từ 0,1 - 0,4%/năm thay vì 0,1 - 0,3% như trước đó, mức cao nhất là 5,8%/năm ở kỳ hạn 24 tháng. Ngân hàng (NH) này còn áp dụng mức lãi suất khá cạnh tranh ở nhiều chương trình như "Gửi dài an tâm" có lãi suất cuối kỳ ở mức 6,5 - 6,8%/năm cho kỳ hạn từ 15 - 36 tháng; "Tiết kiệm online" có lãi suất cao nhất là 5,9%/năm ở kỳ hạn 24 tháng. Tương tự, OCB cũng tăng lãi suất huy động thêm 0,1%/năm, mức lãi suất cao nhất là 5,9%/năm ở kỳ hạn 36 tháng… Bên cạnh đó, mặt bằng lãi suất huy động của một số nhà băng khác hiện nay đã sát mức lãi suất trần cho phép (4,75%/năm kỳ hạn dưới 6 tháng). Chẳng hạn Ngân hàng số Cake By VPBank huy động kỳ hạn 1 tháng ở mức 4,3%/năm, 3 tháng 4,4%/năm, 5 tháng lên 4,5%/năm… Lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng tại một số NH đã lên mức 6%/năm như HDBank, Saigonbank, BVBank…

Trên thị trường liên NH, lãi suất giao dịch giữa các nhà băng tiếp tục duy trì ở mức cao từ 4 - 5,9%/năm vào những ngày đầu năm. Đơn cử, lãi suất bình quân liên NH ngày 2.1 kỳ hạn qua đêm ở mức 4,03%/năm, 1 tuần 4,37%/năm, 1 tháng 4,41%/năm, 3 tháng 5,66%/năm, 6 tháng lên 5,91%/năm. Dù lãi suất cao, doanh số giao dịch cũng tiếp tục duy trì ở mức cao. Trên thị trường mở, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục hút tiền về khá mạnh vào những ngày gần đây với mức lãi suất 4%/năm. Chẳng hạn, ngày 2.1 hút ròng 17.800 tỉ đồng, ngày 3.1 hút ròng 11.300 tỉ đồng.

Theo số liệu từ NHNN, tính đến ngày 7.12.2024, tăng trưởng tín dụng đạt 12,5%, vượt xa mức 9% cùng kỳ năm 2023. Tổng dư nợ nền kinh tế hiện đạt khoảng 15,3 triệu tỉ đồng, trong khi huy động vốn đạt khoảng 14,8 triệu tỉ đồng. Tốc độ tăng trưởng tín dụng đang cao hơn so với huy động vốn cho thấy áp lực huy động vốn cũng ngày càng lớn khi các nhà băng phải đảm bảo nguồn lực đáp ứng nhu cầu vay vốn tăng cao.

Với số tiền bơm ra thị trường mạnh nhất từ trước đến nay qua kênh tín dụng, khả năng lãi suất trong năm 2025 sẽ tăng lên là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên mức tăng này không nên quá nhiều vì như vậy sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế, ảnh hưởng đến các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp, cá nhân. Lãi suất cho vay cần được ổn định để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

PGS-TS Nguyễn Hữu Huân

Lý giải việc lãi suất huy động tăng đầu năm, ban lãnh đạo một số NH cho biết do các nhà băng cần nguồn vốn để giải ngân cho những hợp đồng đã duyệt thời điểm cuối năm 2024.

Tuy nhiên, PGS-TS Nguyễn Hữu Huân (Đại học Kinh tế TP.HCM) cho rằng lý do lãi suất tăng lên đến từ câu chuyện tỷ giá. Giá USD hiện nay vẫn đang tăng khá cao nên NHNN khó có thể bơm vốn ra. Để có vốn, các nhà băng phải thực hiện huy động từ thị trường, do vậy họ phải tăng lãi suất tiết kiệm. Theo ông Huân, bước sang những ngày đầu năm 2025, các NH sẽ phải tính bài toán huy động vốn để thực hiện cho vay. Bởi trước đó, NHNN dự kiến tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống năm 2025 là khoảng 16%, tăng thêm khoảng 1% so với kế hoạch năm trước. 

Vì thế, các nhà băng sẽ tăng thêm lượng tiền cho vay gần 2,5 triệu tỉ đồng, dư nợ cho vay lên 18,099 triệu tỉ đồng vào cuối năm 2025. Để có nguồn vốn cho vay khá lớn trong năm 2025, họ phải tăng lượng tiền hút vào. "Với số tiền bơm ra thị trường mạnh nhất từ trước đến nay qua kênh tín dụng, khả năng lãi suất trong năm 2025 sẽ tăng lên là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên mức tăng này không nên quá nhiều vì như vậy sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế, ảnh hưởng đến các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp, cá nhân. Lãi suất cho vay cần được ổn định để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế", ông Nguyễn Hữu Huân lưu ý.

Cùng quan điểm, chuyên gia tài chính - TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng lãi suất huy động tăng do NHNN tăng hạn mức tín dụng, thúc đẩy hoạt động tín dụng trong năm 2025. Các NH thương mại muốn đẩy mạnh tín dụng vào những ngày đầu năm nên cần nguồn vốn huy động. Một trong những cách huy động vốn là tăng lãi suất lên. Thêm một yếu tố khác được TS Nguyễn Trí Hiếu chỉ rõ là nợ xấu bộc lộ và tăng lên khi không còn được cơ cấu theo quy định. Điều này sẽ khiến các NH không đòi được nợ mà phải tăng cường huy động để trả lại tiền cho khách hàng khi đến hạn. Lãi suất huy động năm nay sẽ phụ thuộc vào hoạt động tăng trưởng tín dụng, nợ xấu cũng như tình hình tăng trưởng của nền kinh tế. 

Trong báo cáo mới đây, Công ty CP chứng khoán Rồng Việt (VDSC) nhận định lãi suất huy động và cho vay có thể tăng nhẹ, chủ yếu do tác động của nhu cầu vốn tăng cao. Các động lực tăng trưởng từ năm 2024 có thể tiếp sức cho nền kinh tế năm 2025 là xuất khẩu, sự cải thiện của tiêu dùng và đầu tư bên cạnh đầu tư công. Về chính sách tiền tệ, VDSC dự báo NHNN tiếp tục cân đối mục tiêu hỗ trợ tăng trưởng và kiểm soát tỷ giá. Lãi suất điều hành giữ nguyên, NHNN sẽ linh hoạt điều tiết qua thị trường mở nhằm đối phó áp lực tỷ giá và thanh khoản trong ngắn hạn. Cung - cầu vốn sẽ là yếu tố chính ảnh hưởng đến mặt bằng lãi suất năm 2025. Lãi suất huy động tăng trở lại với mức tăng từ 0,5 - 1%. Lãi suất cho vay có thể nhích tăng nhẹ trong nửa đầu năm 2025 do nhu cầu vốn đầu tư tư nhân cải thiện, cộng với áp lực vay nợ lớn từ Chính phủ (tăng 22,8% so với năm 2024), cũng như tác động tăng lãi suất huy động trước đó trên thị trường. "Huy động tiền gửi tăng chậm hơn tăng trưởng tín dụng và NHNN bán ngoại tệ kiểm soát đà mất giá của tiền đồng có thể khiến thanh khoản của hệ thống eo hẹp mang tính thời điểm. Vòng quay tiền cần tích cực hơn để nhìn thấy tác động lan tỏa của chính sách tiền tệ vào nền kinh tế", báo cáo đề cập.

Theo Thanh Xuân/Thanh niên

https://thanhnien.vn/dau-nam-lai-suat-ruc-rich-tang-185250105193344686.htm