Tháng 10 của năm 2023 đã phá vỡ kỷ lục về nhiệt độ tháng 10 trước đó, được thiết lập vào năm 2019, với mức chênh lệch lớn, theo Dịch vụ Biến đổi Khí hậu Copernicus (C3S) của EU.

"Kỷ lục đã bị phá vỡ bằng 0,4 độ C, đây là một mức chênh lệch rất lớn", Reuters dẫn lời Phó giám đốc C3S Samantha Burgess phát biểu ngày 8.11.

Người dân đi lấy nước giữa hạn hán ở Brazil hồi cuối tháng 10. AP

Nắng nóng là kết quả của việc khí nhà kính liên tục được thải ra từ các hoạt động của con người, kết hợp với sự xuất hiện của hiện tượng thời tiết El Nino trong năm nay, làm ấm vùng nước bề mặt ở phía đông Thái Bình Dương.

Trên toàn cầu, nhiệt độ không khí bề mặt trung bình trong tháng 10 cao hơn 1,7 độ C so với cùng tháng trong giai đoạn 1850-1900, những thập niên mà Copernicus định nghĩa là thời kỳ tiền công nghiệp.

Trong một tuyên bố, C3S cho biết việc kỷ lục nhiệt độ tháng 10 bị phá vỡ có nghĩa là năm 2023 hiện "gần như chắc chắn" là năm nóng nhất từng được ghi nhận. Kỷ lục trước đó là năm 2016, năm mà hiện tượng El Nino cũng xảy ra.

Máy bay trực thăng tham gia dập tắt cháy rừng ở Úc hôm 1.11. REUTERS

Tệp dữ liệu của Copernicus được xây dựng từ năm 1940. "Khi chúng tôi kết hợp dữ liệu của mình với IPCC, chúng tôi có thể nói rằng đây là năm nóng nhất trong 125.000 năm qua", bà Burgess cho hay, đề cập đến Hội đồng Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc.

Dữ liệu dài hạn hơn từ IPCC bao gồm số liệu từ các nguồn như lõi băng, vòng cây và trầm tích san hô.

Trước tháng 10, lần duy nhất kỷ lục nhiệt độ trung bình tháng bị phá vỡ với mức chênh lệch lớn như vậy là vào tháng 9.2023.

"Tháng 9 thực sự làm chúng tôi ngạc nhiên. Vì vậy, sau tháng vừa rồi, thật khó để xác định liệu chúng ta có đang ở trong một trạng thái khí hậu mới hay không. Nhưng hiện tại, các kỷ lục liên tục sụp đổ và chúng khiến tôi ít ngạc nhiên hơn so với một tháng trước", bà Burgess nói.

Một phụ nữ đi dưới trời nắng ở Bắc Kinh (Trung Quốc) hồi tháng 6. REUTERS

Nhà khoa học khí hậu Michael Mann tại Đại học Pennsylvania (Mỹ) cho biết: "Hầu hết những năm El Nino hiện đều phá kỷ lục, bởi vì hiện tượng nóng lên toàn cầu xuất phát từ El Nino làm gia tăng tình trạng nóng lên do con người gây ra vốn đang diễn tiến đều đặn".

Biến đổi khí hậu đang thúc đẩy hình thái thời tiết cực đoan với mức độ tàn phá ngày càng nghiêm trọng. Năm nay đã chứng kiến lũ lụt khiến hàng nghìn người thiệt mạng ở Libya, đợt nắng nóng nghiêm trọng ở Nam Mỹ và mùa cháy rừng tồi tệ nhất được ghi nhận ở Canada.

Mặc dù các quốc gia đã đặt ra mục tiêu tham vọng trong việc cắt giảm khí thải nhưng cho đến nay chuyện đó vẫn chưa xảy ra. Lượng khí thải CO2 toàn cầu đạt mức cao kỷ lục vào năm 2022.

Theo Lam Vũ/Thanh niên

https://thanhnien.vn/2023-la-nam-nong-nhat-trong-125000-nam-qua-185231108115415437.htm