Tổng thống Biden phát biểu tại Nhà Trắng vào tuần trước (Ảnh: NYT).

Sau rất nhiều đồn đoán, Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 25/4 đã chính thức tuyên bố tái tranh cử trong cuộc đua tổng thống vào năm 2024. Ông Biden sẽ 81 tuổi vào thời điểm diễn ra cuộc bầu cử tổng thống năm 2024. 

Mặc dù tỷ lệ thất nghiệp thấp, nền kinh tế có khả năng phục hồi đáng kể và các thành tích lập pháp ấn tượng trong 2 năm đầu tiên nắm quyền, ông Biden lại dường như không giành được sự ủng hộ đông đảo của cử tri cả nước, thậm chí là cử tri trong chính đảng Dân chủ của ông. 

Theo một cuộc thăm dò mới đây đối với đảng Dân chủ, hơn một nửa số người được hỏi nói rằng họ không muốn ông tái tranh cử. Đa số muốn thấy người khác làm ứng viên đảng Dân chủ cho cuộc đua Nhà Trắng vào năm 2024. 

Theo các nhà phân tích, các vấn đề cá nhân của ông Biden đang làm dấy lên những lo âu. Nhà thăm dò dư luận kỳ cựu của đảng Cộng hòa Bill McInturff, nhận định: "Tổng thống Biden đang ở trong tình trạng khá yếu so với một người đương nhiệm đang tái tranh cử".

Đảng Cộng hòa có kế hoạch tận dụng những điều không chắc chắn đó để khoét sâu vào "điểm yếu" về tuổi tác và tình hình sức khỏe của ông Biden nhằm tấn công phe Dân chủ. Các thành viên đảng Cộng hòa coi ông Biden là tổng thống đương nhiệm yếu kém nhất khi tuyên bố tái tranh cử kể từ sau ông Jimmy Carter của 44 năm trước.

Trong khi đó, chiến dịch tranh cử của cựu Tổng thống Donald Trump (đảng Cộng hòa) được nhận định là có những lợi thế, nhất là khi đối mặt với một người đương nhiệm như ông Biden. "Đây là sự lựa chọn giữa hai cái tên Joe Biden và Donald Trump", Chris LaCivita, cố vấn cấp cao của chiến dịch tranh cử của ông Trump, nhận định. 

Các cuộc thăm dò sớm, cả ở các bang quan trọng như Wisconsin và trên toàn quốc, cho thấy ông Biden đang dẫn trước ông Trump với tỷ lệ rất mong manh. Thậm chí ông Biden bằng hoặc thua Thống đốc Ron DeSantis (thành viên đảng Cộng hòa) của bang Florida.

Những lợi thế

Tuy nhiên, khi Tổng thống Biden bắt tay vào chiến dịch tranh cử nhiệm kỳ thứ hai, các quan chức đảng Dân chủ tin rằng, ông đang có một nền tảng vững chắc hơn nhiều so với các đối thủ phe Cộng hòa.

Và ngay khi ông Biden chính thức tuyên bố tái tranh cử hôm 25/4, phe Dân chủ đã nỗ lực đoàn kết để dập tắt ngay cả dấu hiệu của một "cuộc nổi dậy" trong nội bộ đảng.

Thực tế cho thấy, các vấn đề vốn mang tính thống trị nền chính trị quốc gia phần lớn có lợi cho đảng Dân chủ. Với một "chiến trường" đã thu hẹp chỉ còn một số bang dao động, ít nhất là vào lúc này, có nghĩa là chiến dịch năm 2024 sẽ diễn ra trên "địa hình" có thể thuận lợi cho đảng Dân chủ.

Tỷ lệ thăm dò ủng hộ Tổng thống Biden vẫn thấp, song những lợi thế về cấu trúc khiến các thành viên đảng Dân chủ cho rằng, nhà lãnh đạo này đang có vị thế tốt hơn nhiều so với các đối thủ đảng Cộng hòa.

Nếu tạm bỏ qua các vấn đề cá nhân, ông Biden có các nền tảng chính trị tốt hơn đáng kể. Ông Biden không phải "chiến đấu" với các thành viên trong đảng của mình về các vấn đề khó khăn như nhập cư, tội phạm, giới tính và phá thai theo cách có thể khiến cử tri dao động. 

Thay vào đó, ông có thể dành thời gian tham dự các buổi cắt băng khánh thành và động thổ xây dựng cầu đường, nhà máy bán dẫn, nhà sản xuất xe điện và các dự án năng lượng mặt trời, vốn có được từ thành tựu lập pháp lớn nhất của ông là dự luật cơ sở hạ tầng, đạo luật chip và khoa học và đạo luật giảm lạm phát, với các ưu đãi thuế khổng lồ cho năng lượng sạch.

Chuyên gia Jim Messina, người quản lý chiến dịch tái tranh cử của cựu Tổng thống Barack Obama vào năm 2012, cho rằng sự hiện diện đơn thuần của ông Trump trong cuộc đua sơ bộ của đảng Cộng hòa đang giúp đảng Dân chủ biến chiến dịch tranh cử năm 2024 trở thành sự lựa chọn giữa hai đảng, chứ không phải trưng cầu dân ý về người đương nhiệm, một thách thức vốn khó khăn hơn nhiều đối với đảng cầm quyền. 

Thế kiểm soát mong manh của đảng Cộng hòa tại Hạ viện cũng đã tạo cơ hội cho ông Biden trong những tháng ngày trước khi một ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa xuất hiện.

Những thành công bầu cử gần đây chỉ ra một yếu tố chính khác dường như đang có lợi cho đảng Dân chủ. Những tranh cãi quanh quyền phá thai tiếp tục chi phối kết quả bầu cử ở các bang quan trọng như Wisconsin, Michigan và Pennsylvania.

Các vụ xả súng hàng loạt cũng đã khiến việc kiểm soát súng luôn được đặt ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự chính trị, một vấn đề mà các đảng viên Dân chủ tin rằng sẽ giúp họ lấy lòng các cử tri ngoại ô ở các bang dao động quan trọng và sẽ khiến các đảng viên Cộng hòa mắc kẹt giữa một nhóm cử tri không muốn thỏa hiệp về quyền sử dụng súng và nhóm cử tri ủng hộ việc hạn chế này.

Đảng Cộng hòa cũng có những vấn đề có thể có lợi cho họ. Những hiệu quả trong các chiến dịch phòng chống tội phạm đã giúp họ chiến thắng tại Hạ viện ở các bang quan trọng New York và California, nơi đảm bảo đa số hẹp trong Hạ viện cho đảng này. 

Vấn đề lớn nhất là kinh tế. Năm 2020, ông Biden trở thành một trong số ít ứng viên tổng thống trong lịch sử hiện đại chiến thắng ứng viên được tín nhiệm hơn về kinh tế trong các cuộc thăm dò.

Kể từ đó, tỷ lệ việc làm được tạo ra từ sau đại dịch Covid-19 đã phá vỡ kỷ lục việc làm hàng tháng, trong khi tỷ lệ thất nghiệp, đặc biệt là đối với người lao động da màu, đang ở mức thấp nhất hoặc gần mức thấp nhất từ trước đến nay. Lạm phát, đạt đỉnh gần 10%, hiện ở mức khoảng 5%.

Tuy nhiên, ông Biden dần bị mất điểm về năng lực quản lý kinh tế và vấn đề này có thể xấu hơn nữa khi Cục Dự trữ Liên bang (FED) tiếp tục giảm lạm phát bằng việc tăng lãi suất, ông Messina, cựu Giám đốc chiến dịch tranh cử của ông Obama, cảnh báo. 

Một cuộc thăm dò mới của CNBC cho thấy, 53% người Mỹ dự đoán nền kinh tế có thể trở nên tồi tệ hơn nếu ông Biden tái nhậm chức, so với con số 34% nhận định ngược lại.

"Tôi ước mình biết nền kinh tế sẽ đi về đâu, bởi vì đó là thứ duy nhất tồn tại mà không ai có thể kiểm soát được", ông Messina nói. 

Theo Thanh Thành/Dân trí (nguồn NYTimes)

https://dantri.com.vn/the-gioi/nhung-loi-the-cua-ong-biden-trong-chien-dich-tai-tranh-cu-20230426222135715.htm