Thảo luận tại Quốc hội (QH) về dự án luật Sửa đổi, bổ sung một số điều bộ luật Tố tụng hình sự ngày 25.10, đại biểu (ĐB) Nguyễn Tiến Nam (đoàn Quảng Bình) cho rằng việc bổ sung thêm nhiệm vụ cho công an xã trong tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm là cần thiết, phù hợp với cả hệ thống tổ chức bộ máy của lực lượng công an và yêu cầu thực tiễn.

Viện trưởng VKS tối cao Lê Minh Trí giải trình trước Quốc hội. GIA HÂN

Đánh giá kỹ năng lực, chuyên môn

Dẫn báo cáo của Bộ Công an, ĐB Nam cho biết hiện nay, 100% xã đã được bố trí công an chính quy với khoảng 45.000 người, đủ khả năng tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm tương đương như công an phường, thị trấn. “Chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng giao nhiệm vụ này cho công an xã”, ông Nam nói.

Nhiều ĐB cũng cho rằng việc bổ sung nhiệm vụ cho công an xã là cần thiết. ĐB Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) còn đề nghị mở rộng thêm nhiều quyền cho công an xã để lực lượng này có thể thực hiện được những nhiệm vụ cấp bách như: ngăn chặn hành vi phạm tội, truy bắt đối tượng thực hiện hành vi phạm tội theo dấu vết nóng, ngăn chặn việc tiêu hủy tài liệu, chứng cứ, tẩu tán tang vật, ghi lời khai ban đầu của người bị bắt giữ… Tuy nhiên, ĐB Đoàn Thị Lệ An (đoàn Cao Bằng) đề nghị cân nhắc việc trình QH thông qua đề xuất này theo trình tự rút gọn tại 1 kỳ họp vì “đây là quy định mới cần được xem xét, đánh giá đầy đủ”.

Dẫn thực tiễn ở Cao Bằng, ĐB An cho biết các xã tại địa phương này rộng, giao thông khó khăn, công an xã mới được đưa về lại có nghiệp vụ chuyên môn khác nhau, có người thuộc khối an ninh, có người thuộc khối cảnh sát, không đồng đều. “Việc giao thêm nhiệm vụ mới cần được xem xét, đánh giá kỹ về năng lực đội ngũ cán bộ, điều kiện cơ sở vật chất, đảm bảo tính khả thi”, ĐB An nói và đề nghị, nếu đánh giá mà thấy chưa đáp ứng được thì cần có lộ trình để đào tạo, tập huấn cho đối tượng này.

ĐB Đỗ Ngọc Thịnh (đoàn Khánh Hòa) cũng đề nghị Bộ Công an giải trình, tính toán thêm. “Nếu chúng ta giao nhiệm vụ này thì rất dễ, nhưng có hàng chục nghìn xã, chỉ cần khoảng 100 - 200 xã làm việc không tốt thì dư luận xã hội sẽ quan tâm ngay”, ông Thịnh nêu và cho biết đồng tình với đề xuất, song phải chuẩn bị những điều kiện cần thiết khác. Liên quan đề xuất tạm đình chỉ điều tra, vụ án vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh cũng được đưa vào dự án luật lần này, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp QH Đỗ Mạnh Cường (đoàn Quảng Bình) đề nghị trong thông tư hướng dẫn thi hành thì cần phải quy định rất chặt chẽ về cấp độ thiên tai, dịch bệnh; xác định thời gian xảy ra thiên tai, dịch bệnh và các điều kiện cụ thể khác để tránh việc lạm dụng.

Sẽ kiểm sát chặt chẽ

Giải trình trước QH, Viện trưởng Viện KSND (VKS) tối cao Lê Minh Trí cho biết thời gian qua, lực lượng chính quy tăng cường về công an xã khá nhiều và nay vẫn đang tiếp tục làm. Do đó, lực lượng này có thể đáp ứng được yêu cầu của nhiệm vụ mới. “Luật hiện nay có công an phường và đồn công an (được giao xử lý tin báo, tố giác tội phạm - PV) mà không có công an xã. Chúng ta thêm chữ “xã” vào để cho năng lực của nguồn nhân lực này được phát huy, nhằm giải quyết được ngay tại chỗ những tình huống thực tế. Và nếu chúng ta giải quyết tốt sẽ giảm tải áp lực cho lực lượng của công an huyện hiện nay đang quá tải”, ông Trí nêu.

Về băn khoăn của các ĐB với năng lực của lực lượng công an xã, ông Trí thừa nhận, so với trước đây đã “có chuyển biến nhiều” song vẫn phải tiếp tục tính toán, cả về nhân sự, kể cả về mặt tái đào tạo và đặc biệt là đầu tư cơ sở vật chất cho công an cấp xã. Ông Trí cũng khẳng định khi công an xã được bổ sung trách nhiệm này thì VKS cấp huyện sẽ áp dụng các biện pháp nghiệp vụ để kiểm sát chặt chẽ hoạt động kiểm tra, xác minh sơ bộ của công an xã như là công an phường để đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật.

Liên quan quy định tạm đình chỉ điều tra, vụ án vì lý do thiên tai, dịch bệnh, Viện trưởng VKS tối cao cho biết cần hiểu biện pháp này là biện pháp cuối cùng, một biện pháp kỹ thuật cần pháp luật cho phép để xử lý một tình huống khi hết hạn điều tra, truy tố mà các cơ quan chức năng không thu thập được chứng cứ chứng minh tội phạm do yếu tố thiên tai, dịch bệnh chứ “không phải là không làm”.

“Nếu theo luật hiện hành thì chúng ta phải đình chỉ không tội và dừng hết các biện pháp tố tụng khác. Theo đó, có thể xảy ra một tình trạng là hàng loạt các đối tượng trong quá trình điều tra tố tụng đó chúng ta phải thả ra ngoài và trong đó sẽ có nhiều đối tượng ở dạng là tội phạm đặc biệt nguy hiểm xã hội, như: ma túy, cướp, giết người - những tội phạm này mà ra ngoài thì sẽ bất an về xã hội, mất an toàn đối với xã hội. Và chắc chắn rằng đa số nhân dân sẽ không yên tâm”, ông Trí giải thích và cho biết khi áp dụng biện pháp này, sẽ phải chọn lọc làm sao để kiểm soát được số tội phạm đặc biệt nguy hiểm này.

Theo Lê Hiệp/Thanh niên

https://thanhnien.vn/de-xuat-cong-an-xa-duoc-xac-minh-to-giac-tin-bao-toi-pham-post1394730.html