Nguy cơ lây nhiễm HIV từ 50.000 người chưa được phát hiện đang là mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng. Người trong nhóm nguy cơ cần chủ động đi xét nghiệm để được chẩn đoán, điều trị sớm giúp bảo vệ sức khỏe và tránh lây truyền cho mọi người.
Đó là nội dung trọng tâm được PGS Nguyễn Thị Kim Tiến, Bộ trưởng Bộ Y tế đề cập trong lễ mít tinh cấp quốc gia hưởng ứng tháng hành động phòng chống HIV/AIDS tổ chức tại TPHCM sáng 1/12.
Bộ trưởng nhấn mạnh: “Với hơn 2 triệu người nhiễm mới mỗi năm, toàn cầu hiện có gần 40 triệu người sống chung với HIV, đến nay, AIDS đã cướp đi sinh mạng của 35,4 triệu người. Đại dịch này vẫn là mối đe dọa trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe con người, ảnh hưởng tiêu cực tới sự phát triển kinh tế xã hội và tương lại giống nòi”.
Lễ mít tinh cấp quốc gia phòng chống HIV/AIDS được tổ chức sáng 1/12 tại TPHCM
Hiệu quả của ức chế vi rút trong ngăn ngừa lây truyền HIV qua đường quan hệ tình dục
Tiến sĩ John Blandford, Giám đốc CDC Việt Nam cho biết: “Khi điều trị ARV đạt đến mức ức chế virus, nghĩa là tải lượng virus dưới 200 bản sao/ml máu hay còn gọi là ngưỡng phát hiện sẽ ngăn ngừa được lây truyền HIV qua đường tình dục.
3 nghiên cứu trên hàng nghìn bạn tình có huyết thanh HIV trái dấu thực hiện từ năm 2005 đến 2015 ở các quốc gia Châu Âu, Châu Á, Châu Phi, Châu Mỹ cho thấy, qua hàng nghìn lần quan hệ tình dục, không sử dụng bao cao su, không dùng thuốc dự phòng trước phơi nhiễm, không có bạn tình âm tính bị lây HIV từ bạn tình HIV dương tính khi họ có tải lượng vi rút dưới ngưỡng phát hiện”.
Tại Việt Nam, hiện có gần 210.000 người nhiễm HIV đang còn sống, trong đó TPHCM dẫn đầu cả nước về số người nhiễm với gần 50.000 người. Đại dịch đang âm thầm, lặng lẽ lan tràn trong cộng đồng, ước tính cả nước có khoảng 50.000 người chưa biết tình trạng nhiễm.
Nguyên tắc của phòng chống dịch là phải biết được mầm bệnh từ đó bao vây, dập tắt, cắt đứt đường lây, chăm sóc cho người bị nhiễm. Thực tế người nhiễm bệnh chưa được phát hiện trong cộng đồng là khó khăn thách thức lớn, nguy cơ lây bệnh cho những người xung quanh vì không có giải pháp dự phòng. Đây là kiểu dịch tiềm ẩn ngay trong cộng đồng, gia đình nhưng rất khó phòng tránh.
Nỗ lực triển khai nhiều giải pháp nhằm đầy lùi, tiến tới kết thúc đại dịch vào năm 2030 của Việt Nam giúp hơn 131.000 người được điều trị thuốc ức chế miễn dịch ARV, xét nghiệm cho hơn 2 triệu người mỗi năm đã giúp Việt Nam trở thành quốc gia được các tổ chức quốc tế đánh giá là nước đi đầu trong cuộc chiến phòng chống HIV/AIDS.
Tuy nhiên, tình hình khó khăn của kinh tế toàn cầu những năm qua khiến nguồn viện trợ từ các nước cho Việt Nam phục vụ hoạt động phòng chống dịch đã liên tục bị cắt giảm. Số người nhiễm bệnh nhưng chưa được phát hiện cùng với số người nhiễm bệnh chưa được điều trị đang lây bệnh khiến mỗi năm cả nước có khoảng 8.000 người nhiễm mới. Tỷ lệ nhiễm bệnh trong nhóm nghiện chích ma túy, nam quan hệ tình dục đồng giới, nữ hành nghề mại dâm… đang có xu hướng gia tăng đặc biệt là ở nhóm người trẻ tuổi.
Tiến sĩ John Blandford khẳng định HIV không còn lây nhiễm khi điều trị ARV đạt mức ức chế virus
Để ngăn chặn sự lây lan của HIV trong cộng đồng, tại lễ mít tinh, bà Marie-Odile Emond, Giám đốc Quốc gia UNAIDS tại Việt Nam, kêu gọi: “Mỗi người trong chúng ta hãy đi xét nghiệm để biết tình trạng HIV của bản thân, để được điều trị nếu cần, nhờ đó cứu sống sinh mạng của người nhiễm. Việc xét nghiệm và điều trị sớm sẽ giúp ngăn chặn sự lây lan của HIV cho những người quanh bạn”.
Nhân tháng hành động Quốc gia phòng chống HIV/AIDS, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến đề nghị sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn thể người dân để: “Mọi người dân có thể tiếp cận các dịch vụ dự phòng tránh bị lây nhiễm HIV; người có hành vi nguy cơ cao tự giác tiếp cận sớm dịch vụ xét nghiệm HIV; tất cả người được chẩn đoán nhiễm HIV được tiếp cận điều trị bằng thuốc ARV sớm và tuân thủ điều trị; mọi người nhiễm HIV tham gia bảo hiểm để được điều trị lâu dài, bền vững”.
Sáng 1/12, tại TP Hội An (Quảng Nam) đã diễn ra lễ Mittinh hưởng ứng ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS năm 2018.
Chủ đề “Hãy hành động để hướng tới mục tiêu 90-90-90 vào năm 2020”, là mục tiêu đến năm 2020, có 90% số người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm HIV của mình; 90% số người đã chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị ARV kiểm soát được tải lượng vi rút ở mức thấp để sống khỏe mạnh và làm giảm nguy cơ lây truyền HIV cho người khác. Mục tiêu này được Liên Hiệp quốc đưa ra tại hội nghị AIDS toàn cầu ở Úc vào tháng 7/2014.
Tại Hội An năm 2018, có 52 trường hợp nhiễm HIV, trong đó 24 trường hợp chuyển sang AIDS. Theo báo cáo, trên địa bàn Quảng Nam đến thời điểm này, số trường hợp nhiễm HIV là 992 trường hợp, số bệnh nhân AIDS là 548, trong đó số người nhiễm HIV đã tử vong là 459 người.
Riêng 6 tháng đầu năm 2018, số trường hợp mới phát hiện nhiễm HIV là 16, số chuyển sang bệnh nhân AIDS là 5 và số trường hợp tử vong do AIDS là 3 người. Nếu so sánh với cùng kỳ năm 2017 số người nhiễm HIV, số bệnh nhân AIDS, số tử vong do AIDS tương tự nhau. Tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng tại Quảng Nam dưới 0,1% dân số (trong đó toàn quốc 0,3%).
Theo Dân trí