Trong khi da làm rất hiệu quả việc chữa lành và đóng vết thương, thì collagen mới và da được sửa chữa thường dễ nhận ra dưới dạng một vết sẹo.

Sẹo là một trong những vấn đề về thẩm mỹ ở da khó chữa nhất. Mặc dù có thể xóa mờ một số sẹo mới, song rất khó xóa những vết sẹo cũ.

Mặc dù nhiều biện pháp tự nhiên được cho là làm mờ hoặc xóa hẳn, hầu hết không có bằng chứng khoa học cho thấy chúng có hiệu quả.

Một vài biện pháp khắc phục tại nhà có thể đáng để thử, nhưng cách tốt nhất để giảm sẹo là chăm sóc vết thương khi chúng lành, hạn chế sự hình thành sẹo ngay từ đầu.

Các biện pháp xóa sẹo tại nhà

Nhiều loại lotion, kem bôi và các sản phẩm khác được cho là làm giảm biểu hiện của sẹo nhưng không có bằng chứng ủng hộ điều này.

Tuy nhiên, đối với những người muốn thử một phương pháp điều trị không xâm lấn tại nhà cho những vết sẹo, thì dưới đây là một vài lựa chọn:

1. Miếng dán và gel silicone

Dán miếng silicon hoặc bôi gel silicon lên da có thể giúp cải thiện sẹo.

Trong số tất cả các biện pháp khắc phục sẹo tại nhà, silicon có nhiều bằng chứng nhất về tác dụng.

Một số nghiên cứu trong 20 năm qua đã khẳng định rằng việc dán miếng silicon hoặc bôi gel silicon có thể dần cải thiện biểu hiện của sẹo:

• Miếng dán silicon đã được chứng minh qua nhiều năm là một phương pháp điều trị sẹo.

• Một tổng kết đã kết luận rằng miếng dán silicon biểu hiện của sẹo phì đại.

• Một nghiên cứu khác cho thấy gel silicone có hiệu quả như miếng dán silicon trong việc làm giảm các vết sẹo phì đại và sẹo lồi.

• Gel silicon bôi tại chỗ cải thiện sẹo lồi và sẹo phì đại, theo một tổng kết khác.

Các sản phẩm điều trị sẹo silicon được bán không cần đơn bác sĩ. Các bác sĩ cũng có thể kê đơn điều trị này sau khi phẫu thuật hoặc để hỗ trợ cho quá trình hình thành sẹo sau khi bị thương.

Silicon có ít nguy cơ tác dụng phụ, dễ sử dụng và không đau.

2. Chiết xuất hành tây

Một trong những phương thuốc tự nhiên nổi tiếng nhất để điều trị sẹo là chiết xuất hành tây. Chiết xuất này rất phổ biến trong các sản phẩm điều trị sẹo được bán tại các cửa hàng thuốc.

Một số nghiên cứu thấy rằng:

• Sản phẩm chứa chiết xuất từ hành tây sẽ cải thiện và làm mềm vết sẹo sau 4 tuần.

• Những người sử dụng gel chứa chiết xuất hành tây báo cáo có sự cải thiện về kết cấu sẹo, sự mềm mại, đỏ da, và biểu hiện chung sau 4 tuần.

Mặc vậy, bằng chứng về chiết xuất hành tây còn chưa thống nhất. Một nghiên cứu cho thấy chiết xuất hành tay không tốt hơn thuốc mỡ từ dầu mỏ để điều trị sẹo.

3. Tẩy da chết hóa chất

Nhiều loại kem và serum không cần đơn có chứa các chất tẩy tế bào chết. Những chất này được thiết kế để giúp loại lớp da chết bên ngoài, làm lộ ra lớp da mượt mà.

Thuốc tẩy da chết có thể làm mờ nếp nhăn, đồng thời giúp làm mờ một số loại sẹo và vết thâm.

Một nghiên cứu cho thấy hai chất tẩy da chết hóa học đã giúp làm mờ sẹo mụn trứng cá và vết thâm do mụn gây ra. Nghiên cứu này xem xét chế phẩm tẩy da chết chứa a xít glycolic và phối hợp salicylic-mandelic và thấy cả hai loại đều mang lại sự cải thiện.

Một nghiên cứu khác cho thấy chế phẩm tẩy da chết axit glycolic có thể cải thiện biểu hiện của sẹo mụn trứng cá. Các tác giả cho biết những người tẩy da chết mạnh hơn ở phòng mạch bác sĩ có thể nhận được kết quả tốt hơn, nhưng những sản phẩm tẩy da chết yếu hơn tại nhà cũng đem lại lợi ích với ít tác dụng phụ hơn.

4. Tránh nắng

Việc tránh nắng đơn thuần sẽ không giúp xóa sẹo, những nó có thể giúp sẹo không bị rõ hơn và giúp quá trình làm mờ sẹo tự nhiên.

Những người sử dụng axit glycolic hoặc các sản phẩm xóa sẹo khác rất cần tránh nắng.

Kem chống nắng và quần áo bảo vệ chống nắng là rất cần thiết cho cả sẹo mới và cũ. Nó sẽ giúp ngăn sẹo bị sẫm màu thêm, khiến vết sẹo dễ nhận thấy hơn.

Thiếu bằng chứng về các biện pháp khác

Nhiều biện pháp điều trị tại nhà khác đã được quảng cáo là xóa sẹo, như lô hội, mật ong và dầu ôliu.

Mặc dù các chất tự nhiên này có thể giúp làm mềm và mịn da, và chắc là sẽ không gây hại gì cả, nhưng chưa có nghiên cứu nào chứng minh những chất này giúp làm mờ hoặc xóa hẳn các vết sẹo.

Ngăn ngừa sẹo

Ngăn ngừa sẹo trong khi vết thương đang liền là cách tốt nhất để ngăn sẹo. Quá trình liền vết thương sẽ ảnh hưởng đến biểu hiện của sẹo.

Mặc dù một số sẹo là không thể tránh được, có nhiều cách để giúp giảm thiểu sự xuất hiện của chúng. Sau khi bị thương trên da, Viện Da liễu Hoa Kỳ khuyên nên làm như sau:

• Giữ vết thương sạch sẽ: Xà phòng nhẹ và nước sẽ hiệu quả đối với hầu hết những vết đứt nhỏ và vết trầy xước. Rửa sạch một lần mỗi ngày.

• Đừng để khô: Các nghiên cứu cho thấy rằng môi trường ẩm giúp giữ cho mô khỏe mạnh khi liền và giúp giảm sự hình thành mô sẹo.

• Cắt chỉ theo đúng chỉ định của bác sĩ: Để vết thương quá lâu không cắt chỉ hoặc cắt chỉ quá sớm có thể cản trở quá trình liền vết thương.

• Sử dụng quần áo bảo vệ chống nắng và kem chống nắng: Các tia mặt trời có thể làm sẹo bị sậm màu hoặc trông rõ hơn. Do đó da bị thương cần được bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời cả trong và sau khi liền.

Hầu hết các bác sĩ khuyên nên bôi kem từ dầu mỏ (petroleum jelly) và băng vết thương bằng băng sạch mỗi ngày một lần trong khi liền. Điều này ngăn ngừa sự hình thành vảy cứng, có thể khiến sẹo dễ xuất hiện.

Kết luận

Sẹo có thể là mối bận tâm lớn cả về thể chất và tinh thần của một người, đặc biệt nếu chúng ở trên vùng đáng chú ý như mặt.

Các biện pháp điều trị tại nhà sẽ không thể xoá vết sẹo hoàn toàn. Tuy nhiên, do nguy cơ tác dụng phụ thấp nên chúng có thể là một lựa chọn để cải thiện từ nhẹ đến vừa.

Những người đang phải chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của sẹo nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu hoặc bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ về các lựa chọn tích cực hơn, bao gồm laser, phẫu thuật, steroid, hoặc các phương pháp điều trị khác.

Theo Cẩm Tú/Dân trí