Thời gian gần đây, các cơ quan bảo vệ pháp luật liên tiếp truy tố và xét xử các vụ án hình sự do thủ phạm là các cán bộ thi hành án gây ra với tính chất và mức độ nghiêm trọng. Kết quả điều tra xác định, nguyên nhân khiến các thủ phạm dễ dàng thực hiện hành vi phạm tội là do có sự câu kết giữa lãnh đạo đơn vị và nhân viên, hoặc do sự buông lỏng quản lý kho vật chứng vụ án. 

Ngày 31-8, Viện KSND tối cao ban hành cáo trạng truy tố các bị can: Trần Thị Thanh Hòa (SN 1981, cựu Kế toán trưởng nghiệp vụ thi hành án, Chi cục Thi hành án dân sự TP Việt Trì), Nguyễn Thị Bích Lương (SN 1967, cựu Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phù Ninh) và Phạm Thành Đoan (SN 1964, cựu Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự TP Việt Trì) về tội tham ô tài sản và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. 

Cáo trạng xác định, Hòa được phân công nhiệm vụ quản lý, thu chi các khoản tiền thi hành án của đơn vị, mở tài khoản tạm giữ chờ xử lý tại Kho bạc Nhà nước tỉnh Phú Thọ và tiền thi hành án gửi tại các ngân hàng. 

Do cần tiền trả nợ và chi tiêu cá nhân, từ tháng 6-2015 đến tháng 3-2018, Hòa đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao, lập 51 bộ chứng từ giả mạo để chuyển nhiều khoản tiền thi hành án từ tài khoản tạm giữ của Chi cục Thi hành án dân sự TP Việt Trì tại Kho bạc nhà nước tỉnh Phú Thọ vào tài khoản của những người thân và bạn bè, qua đó chiếm đoạt hơn 6,6 tỷ đồng tiền thi hành án của Chi cục Thi hành án dân sự TP Việt Trì. 

Trong thời gian giữ chức vụ Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự TP Việt Trì từ ngày 30-6-2009 đến ngày 1-6-2017, Nguyễn Thị Bích Lương đã thiếu trách nhiệm, không kiểm tra tài liệu, chứng từ nên không phát hiện các tài liệu, chứng từ do cấp dưới trình ký nên đã ký vào 14 bộ chứng từ để Hòa có cơ hội chiếm đoạt số tiền hơn 1,8 tỷ đồng. 

Bị cáo Trịnh Trọng Trung và đồng phạm.

Phạm Thành Đoan giữ chức vụ Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự TP Việt Trì từ ngày 1-6-2017 đến ngày 26-10-2018 đã để Hòa lập khống 37 quyết định xử lý tiền tạm giữ tại kho bạc và 37 ủy nhiệm chi chuyển khoản, chuyển tiền điện tử giả mạo để chuyển tiền vào các tài khoản cá nhân không phải là đối tượng thi hành án, dẫn đến thất thoát số tiền trên 4,8 tỷ đồng. 

Cáo trạng xác định, để xảy ra vụ án này còn có trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân thuộc Chi cục Thi hành án dân sự TP Việt Trì, các cán bộ Kho bạc nhà nước tỉnh Phú Thọ, cán bộ Viện KSND TP Việt Trì làm công tác kiểm sát thi hành án dân sự. Đối với những tổ chức, cá nhân liên quan này, CQĐT kiến nghị đến các cơ quan chủ quản để xem xét có biện pháp xử lý trách nhiệm và phòng ngừa chung.

Đầu tháng 8-2019, TAND TP Hà Nội đã mở phiên toà sơ thẩm xét xử vụ “rút ruột” tang vật trị giá hơn 16 tỷ đồng xảy ra tại kho vật chứng của Cục thi hành án dân sự TP Hà Nội. 

Các bị cáo gồm: Trịnh Trọng Trung (SN 1976, cựu Phó Chánh Văn phòng, kiêm thủ kho vật chứng Cục Thi hành án dân sự TP Hà Nội), Đinh Đức Hiền, Lê Công và Vũ Thái đều là bảo vệ kho hàng Sở Tài chính TP Hà Nội bị truy tố về tội tham ô tài sản. Trung có trách nhiệm tiếp nhận, sắp xếp, quản lý, theo dõi và xử lý vật chứng khi có quyết định của các cơ quan tố tụng. 

Ngày 28-12-2017, Công an TP Hà Nội đến kho vật chứng yêu cầu Cục THADS bàn giao vật chứng của vụ án buôn bán hàng cấm để xử lý, nhưng Trung khất lần không bàn giao. Sau đó, Công an TP Hà Nội phối hợp với Cục THADS thực hiện kiểm kho vật chứng và phát hiện thiếu các vật chứng trong vụ việc trên gồm: Thuốc lá điếu thiếu 1.198 bao, xì gà thiếu 14.570 điếu (trị giá hơn 400 triệu đồng). 

Mở rộng điều tra, cơ quan điều tra còn làm rõ, từ cuối năm 2015 đến tháng 11-2016, Trung nhận bàn giao vật chứng của một vụ án buôn lậu. Lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý của lãnh đạo Cục THADS, Trung giấu vật chứng của vụ án trên tại kho hàng của Sở Tài chính TP Hà Nội nhằm tránh sự phát hiện của lãnh đạo Cục khi đến kiểm tra và thuận lợi cho việc chiếm đoạt. 

Sau đó, Trung đã lấy đi số lượng lớn vật chứng, gồm: Ống kính máy ảnh và máy ảnh hiệu Canon và Nikon, IC điện tử, bảng mạch điện tử, máy quay phim, chân máy quay, máy tính xách tay, màn hình điện thoại di động, đồ trang sức để bán với tổng giá trị hơn 15,8 tỷ đồng. 

Ngoài ra, Trung đã lấy 1.132 chai rượu Ballantine và Chivas các loại; 1.000 chai bia nhãn hiệu Heineken ngoại nhập (trị giá trên 300 triệu đồng) là vật chứng của một vụ án kinh doanh trái phép để sử dụng cho cá nhân và cho các bảo vệ, bạn bè sử dụng.

Cáo trạng xác định, khi chiếm đoạt số vật chứng trên, Trung có bàn bạc và để các đồng phạm trên vào kho vật chứng chọn, đóng hộp mang ra ngoài bán. Giữ vai trò chủ mưu trong vụ án này, Trung bị xử phạt tù chung thân. 

Trước đó, TAND TP Hà Nội đã mở phiên toà hình sự sơ thẩm xét xử bị cáo Hoàng Thị Phương Lan (SN 1979, trú tại phường Thổ Quan, quận Ba Đình, Hà Nội), cựu Kế toán trưởng Chi cục Thi hành án dân sự quận Ba Đình bị truy về về tội tham ô tài sản. 

Trong thời gian công tác từ tháng 5-2015 đến tháng 5-2016, Lan đã lập 5 chứng từ trích chuyển tiền trong tài khoản tạm giữ, kèm theo ủy nhiệm chi chuyển khoản, chuyển tiền điện tử cho các đương sự đều do Lan cố tình lập (lập khống) không đúng nội dung trong các quyết định thi hành án của đơn vị ban hành để chi trả cho các đối tượng, qua đó giả mạo, nhận tiền thi hành án không nộp vào kho bạc nhà nước, rút từ ngân hàng số tiền hơn 3,5 tỷ đồng nhưng không nộp vào quỹ của chi cục. 

Trước khi thực hiện hành vi phạm tội, Lan đã bàn bạc, thống nhất chỉ đạo và cùng hưởng lợi với ông Hoàng Thanh Bình là Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự quận Ba Đình về số tiền trên. 

Quá trình điều tra, ông Bình có ý thức hợp tác khai báo sự việc, tự nhận thức được sai phạm của mình nên có ý thức khắc phục hậu quả bằng cách nộp vào tài khoản của Chi cục Thi hành án dân sự quận Ba Đình số tiền hơn 1 tỷ đồng để hạn chế thiệt hại cho đơn vị. 

Sau đó, Tổng cục Thi hành án dân sự (Bộ Tư pháp) đã có hình thức xử lý đối với ông Bình bằng hình thức cho thôi giữ chức vụ Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự quận Ba Đình.

Liên quan đến vụ án này, cơ quan tố tụng xác định, trong thời điểm Lan thực hiện tội phạm còn một số người khác trong Chi cục Thi hành án dân sự quận Ba Đình đã giúp sức cho Lan hoàn thành tội phạm. 

Trong đó có chị Bùi Thị Thu Trang là Kế toán của Chi cục Thi hành án dân sự quận Ba Đình, đã bị cơ quan chức năng đã xử lý hành chính bằng hình thức điều chuyển công tác.

Chị Chu Ngọc Yến là Thủ quỹ của Chi cục Thi hành án dân sự quận Ba Đình cũng bị cơ quan chức năng xử lý bằng hình thức cảnh cáo vì chưa thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ được giao, tạo điều kiện để Lan thực hiện thành công tội phạm.Với hành vi phạm tội như trên, Lan bị xử phạt 17 năm tù về tội tham ô tài sản. 

Mong rằng từ những vụ án hình sự này sẽ là bài học để các cơ quan quản lý kho vật chứng nêu cao trách nhiệm hơn trong việc kiểm tra, giám sát thường xuyên vật chứng vụ án để tránh xảy ra hậu quả đáng tiếc.

Theo Công an nhân dân